“Inson”
tushunchasi hamma kishilarga hos bo'lgan
umumiy sifat va qobiliyatlarni ifodalash uchun ishlatiladi. Bu
tushuncha dunyoda inson zoti deb atalmish shunday o'ziga hos
tarixiy jamoa mavjudligini anglatadi. Bu insoniyat qolgan
hamma moddiy sistemalardan o'ziga hos hayotiy faoliyat usuli
bilan farq qiladi. Insoniyat o'ziga hos moddiy reallik sifatida
mavjud bo'ladi. Ammo insoniyat
bu kabi yashay olmaydi. Konkret
odamlar yashaydi va harakat
qiladi. Insoniyatning konkret
vakillarining bo'lishi
individ tushunchasi orqali
ifodalanadi.
Individ
- bu insoniyatning hamma sotsial va
psixologik hususiyatlari: aql, idrok, ehtiyojlar va
boshqalarning konkret tashuvchisi, insoniyat
urug'ining yagona vakilidir. Bu holatda individ
tushunchasi “konkret kishi” ma'nosida ishlatiladi.
Shaxs
insonning nisbatan ijtimoiy-tarixiy va
ontogenenitik rivojlanishining maxsuli, maxsus
insoniy tuzilma. Insonning biologik tabiati uning
sotsial dunyosining rivojlanish bazasidir. Insonning
ongi ham, insonning ehtiyojlari ham ijtimoiy
munosabatlar orqali yaratiladi, bu individning
tug'ilganidan boshlanib va to o'limigacha davom
etadi.
XIX asrning 3O yillarida sotsiologiyada ilmiy
yo`nalish strukturaviy yo`nalish (yoki oddiy aytganda
funksionalizm) paydo bo'ldi. Bu yo`nalishning asoschilari
bo'lib, E.Dyurkgeim, A.R.Redkliff-Braun va boshqa
tadqiqotchilar bo'lishgan.
A.R.Redkliff-Braun
(1881 – 1955)
E. Dyurkgeim
(1858 - 1917)
Nemis-amerika psixologi
K.Levin (1890-1947) 1936 yilda
shaxsning muhit bilan o'zaro
harakati prinsipga muvofiq u
muhitni fizik (tabiiy) va psixik
muhitlarga bo'ladi.
“hatti-harakat na o'tmishga, na
kelajakka bog'liq, u hozirgi muhitga
bog'liq bo'ladi. Tabiiy va sotsial muhit
sub'ekt uchun psixologik fenomenlar
ko'rinishida real namoyon bo'ladi.
Shuning uchun har xil individlar uchun
ob'ektiv muhit uning shaxsiy
muhimligidan qat'iy nazar turli tuman
bo'ladi.”
shaxsning psixoanalitik
konsepsiyasi Z.Freid fikrlarida
yaqqolroq ifodalangan. Z.Freid
individ va jamiyat o'zaro ta'siri
jarayonini sotsiopsixologik
konflikt sifatida, shaxsni esa
irratsional, g'ayri ixtiyoriy
mayllarining ansambli (uyg'un
birlik) sifatida qaraydi.
Z. Freid
(1856 – 1939)
sivilizatsiya o'zining taqiqlari va
sanksiyalari bilan, bir tomondan, katta
manfaat va zaruriyatdir, aks holda
insoniyat seksual (jinsiy) va letal
(o'limga olib boradigan) instinklarga
bo’ysunib, yashay olmagan bo'lardi.
Ammo ikkinchi tomondan, sivilizatsiya
inson uchun xavf va g'am tashvishdir,
chunki maillarning yanada ko'proq siqib
chiqarilishi nevrizlarning
rivojlanishicha, qoniqmaslik, havotir,
begonalashuv, anglanmagan munofiqlik
va hokazolarning ko'payishiga olib
keladi.
Z. Freid
(1856 – 1939)
E’TIBORINGIZ UCHUN
RAHMAT
Document Outline - 3-mavzu. Jamiyat yaxlit tizim sifatida.
- Слайд номер 2
- Слайд номер 3
- Слайд номер 4
- Слайд номер 5
- Слайд номер 6
- Слайд номер 7
- Слайд номер 8
- Слайд номер 9
- Слайд номер 10
- Слайд номер 11
- Слайд номер 12
- Слайд номер 13
- Слайд номер 14
- Слайд номер 15
- Слайд номер 16
- Слайд номер 17
- Слайд номер 18
- Слайд номер 19
- Слайд номер 20
- Слайд номер 21
- Слайд номер 22
- С
Do'stlaringiz bilan baham: |