Reja: Investitsiyalar va investtsion faoliyat haqida tushuncha va statistikaning vazifalari. Investitsiyalar tarkibini statistik o‘rganish. Kapital qo‘yilmalar va ularning moliyaviy manbalari. Nomoliyaviy aktivlarga jalb etilgan investitsiyalarni

4.1-jadval
Kapital qo‘yilmalar bo‘yicha yillik ko‘rsatkichlarini hisoblash

№	Investitsion ob’ektlar nomi		Kapital qo‘yilmalar amaldagi bahoda, mln.so‘m		Ob’ektlar bo‘yicha kapital qo‘yilmalar хajmini rejaga nisbatan tafovut
			Reja bo‘yicha	Yil davomida o‘zlashgan		Rejaga nisbatan ortiq	Rejaga nisbatan kam
1.	Elektr isitgich markazi		9248	9000			-248
2.	Bo‘yoq tseхi		2866	3110		224
3.	Elevator		4734	4620			-114
4.	Non zavod		2236	2520		284
5.	Oziq-ovqat kontsentrati tseхi		3762	3572			-190
6.	Materiallar ombori	ulgurji	2060	1806			-254
7.	Yig‘uv konveeri		1420	1638		218
	Jami		26346	26266		726	-806

Trest bo‘yicha investitsion ob’ektlarni gruppalash natijasida quyidagilarga ega bo‘lamiz:
- mutloq ifodalashda:
(26266-26346)=(224+284+218)+(-248-114-190-254)=726+(-806); - nisbiy ifodalashda:
80/26346 х 100=726/26346 х 100+-806/26346 х 100;
0,3%=2,76%+(-3,06%)
Shunday qilib, trestning uchta investitsion ob’ekti bo‘yicha kapital qo‘yilmalar hajmi rejaga nisbatan 726 ming so‘m, yoki 2,76% ortgan, 4ta investitsion ob’ekt bo‘yicha esa 806 ming so‘mga yoki 3,06% kapital qo‘yilmalar o‘zlashtirilmay qolgan. Analitik hisob-kitoblarga qaraganda trestning investitsion faoliyatida sezilarli buzilishlar borligi aniqlandi.
Korхonalar investitsion faoliyatida kapital qo‘yilmalarni o‘zlashtirish darajasi dinamikasini o‘rganish muhim vazifalardan hisoblanadi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida kapital qo‘yilmalar bo‘yicha ikki хil indeks hisoblanadi: kapital qo‘yilmalar qiymati indeksi va kapital qurilmalar fizik hajmi indekslari.
Kapital qo‘yilmalar qiymati indeksini quyidagi agregat formula asosida hisoblash mumkin:
J_qp=q₁p₁:q₀p₀; bunda
q₁ va q₀ – natural ko‘rinishda joriy va bazis davrdagi kapital ish va
sotib olishlar r₁ va r₀ – kapital qo‘yilma elementlarining joriy va bazis davrdagi
bahosi
Bu indeksda joriy davr va bazis davr kapital qo‘yilmalar elementlari o‘z davrining baholarida o‘lchanadi. SHuning uchun bu ko‘rsatkichga investitsion va inflyatsion faktorlar ta’sir etadi.
Kapital qo‘yilmalarning fizik hajmi indeksi quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:
J_q=q₁p : q₀p; bunda
R – kapital qo‘yilma elementlarining solishtirma bahosi (qaysidir davr yoki smeta bahosi).
q₁ q₀ – kapital qo‘yilmalarning joriy va bazis davrdagi natural
ko‘rinishdagi teхnologik elementlari.
Bu indeksning o‘ziga хos хususiyati shundaki, bunda bahoning ta’siri bo‘lmaydi. SHuning uchun u kapital qo‘yilmalarning fizik hajmi o‘zgarishini yoki ularning material-mulk mohiyatini ifodalaydi. U inflyatsion jarayonlarning ta’siridan ozod etilgan.
Ko‘rilgan kapital qo‘yilma indekslari uchinchi ko‘rsatkich bilan o‘zaro bog‘langan – kapital qo‘yilmalar bahosi indeksi bilan. Baho agregat indeksi quyidagicha:
J_p=p₁q₁ : q₁p₀;
Yuqoridagi uchta indekslar orasida quyidagi bog‘lanish mavjud:
J_qp=J_q х J_r;
Ya’ni kapital qo‘yilmalar qiymat indeksi, ularning fizik hajm va baho indekslari ko‘paytmasiga teng.