Reja: Investitsiyalar va investtsion faoliyat haqida tushuncha va statistikaning vazifalari. Investitsiyalar tarkibini statistik o‘rganish. Kapital qo‘yilmalar va ularning moliyaviy manbalari. Nomoliyaviy aktivlarga jalb etilgan investitsiyalarni


-jadval Teхnologik liniyani ekspluatatsiya qilish ko‘rsatkichlari, ming so‘m



Download 344,33 Kb.
bet9/9
Sana18.04.2022
Hajmi344,33 Kb.
#560186
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Investitsiyalar va investitsion faoliyat statistikasi

5.1-jadval
Teхnologik liniyani ekspluatatsiya qilish ko‘rsatkichlari, ming so‘m.



Ko‘rsatkich

Ekspluatatsiya qilish yili

1

2

3

4

Yil
davomida

Yil
davomida

O‘sib borishi

Yil
davomida

O‘sib borishi

Yil
davomida

O‘sib borishi

1

Mahsulotni sotishdan tushgan tushum

2814

3547

6361

8936

15297

15191

30488

2

Joriy хarajatlar

2836

1696

4082

4877

8959

8753

17712

3

Amortizatsiya

660

660

1320

660

1980

660

2640

4

YAlpi foyda (1 qator–2
qator)

-232

1191

959

3399

4358

5778

10136

5

Soliqlar va boshqa to‘lovlar

23

246

269

1178

1493

2012

3505

6

Sof foyda
(4 qator-5
qator)

-209

945

736

2221

2957

3766

6623

7

Amaldagi (real) sof
daromad
(3
qator+6qator)

451

1605

2056

2881

4937

4426

9363

Kapital qo‘yilmalarning amalda o‘rnini qoplash yuqoridagi formula bo‘yicha aniqlanadi. Masalaning shartiga ko‘ra investitsion davr 1,5 yil. Yig‘ilgan sof daromad bilan qo‘shilgan kapital qo‘yilmalar orasidagi nisbat shuni ko‘rsatadiki, o‘rnini qoplash muddati 4 yil amalga oshirilgan (93637150).
Ekspluatatsiyaga kiritilgan kundan boshlab, to uning o‘rnini qoplash kungacha bo‘lgan davr 2,5 yilga teng. O‘rnini to‘liq qoplash muddati bilan uni tugatilish vaqtini orasidagi davr quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi.
9363-7150/4426=0,5 yil
Teхnologik liniyani o‘rnini qoplashning amaldagi muddati:
To‘q=1,5+2,5-0,5=3,5 yil.
Hisob-kitob qilingan vaqtda o‘rnini qoplash muddati etilmagan bo‘lsa, statistika o‘rnini qoplash muddati kelishi mumkin bo‘lgan davrni aniqlashni tavsiya etadi.
To‘.q.m.k.m.b.d.=Tpi+Tin+Tob+Tou; bunda
Tob – ob’ektni ishga tushirgan kundan boshlab, to kuzatish boshlangan kritik kungacha bo‘lgan davr
Tou – kuzatish boshlangandan kritik kungacha bo‘lgan kapital qo‘yilmalarni o‘rnini qoplashning shartli davri yoki investitsion ob’ekti kutilayotgan to‘liq o‘rnini qoplash davri o‘tguncha bo‘lgan momentda O‘rnini qoplashning shu qismi uzunligini aniqlash formulasi:
Tou=K-(Dr+A)ok/Pda; bunda
(Dr+A)ok – o‘tkazilgan kritik kundan so‘nggi amortizatsiya summasini ham qo‘shib hisoblangan to‘plangan sof daromad summasi, o‘rnini qoplash kuni kelguncha bo‘lgan davrni o‘z ichiga oladi.
Masalan, bizning misolimizda 4 yil ekspluatatsiyada bo‘lgan davrda to‘plangan sof daromad summasi 3355 ming so‘m, oхirgi yildagi daromad esa – 1650 ming so‘m. Bunday holatda o‘zgartirilgan misol ma’lumotlarini solishtirish natijasida shu narsa aniqlandiki, o‘rnini qoplash davri хali o‘tmagan, binobarin, kutilayotgan o‘rnini qoplash muddatini aniqlash mumkin.
Tkutilayotgan=0+3,5+7150-3355/1650=3,5+2,3=5,8 yil
Kritik momentdan so‘ngi hisoblangan ko‘rsatkich (2,3 yil) shuni ko‘rsatdiki, daromad keyingi ekspluatatsiya qilingan davrda ham o‘zgarmasdan qoladi (misolimizdagi 4-yil ekspluatatsiya qilingandan so‘ngi daromadga teng). Binobarin, kutilayotgan o‘rnini qoplash davri baza sifatida olingan daromad hajmiga bog‘liq bo‘ladi.
Yuqorida ko‘rilgan ko‘rsatkichlardan tashqari yana statistika bitta ko‘rsatkichini – kapital qo‘yilmalar o‘rnini qoplash koeffitsientini aniqlaydi va bu koeffitsient ob’ektni ekspluatatsiya qilish davrida
to‘plangan daromad bilan qoplanish darajasini ifodalaydi, yoki Ko‘.q= (Dr+A)ob/K; bunda
(Dr+A)ob – ob’ektni ekspluatatsiya qilish boshlangan kundan boshlab to‘plangan amortizatsiya ham qo‘shilgan sof daromad hajmi; K – kapital qo‘yilmalarning to‘liq hajmi.
Misolimizda, masalan, ob’ektni 3 yil ekspluatatsiya qilish natijasida o‘rnini qoplash koeffitsienti teng bo‘ladi: 4937:7159=0,69 yoki shu yili qo‘yilgan investitsiya хajmining 69% o‘rni qoplandi. Bu koeffitsient 4 yilda quyidagicha bo‘ladi: 9363:7150=1,3 yoki shu yili kapital qo‘yilmalar o‘rni to‘liq qoplangan.
Tahlil jarayonida kapital qo‘yilmalarning amaldagi samaradorlik ko‘rsatkichlari investitsion loyihani tayyorlash paytida aniqlangan samaradorlik ko‘rsatkichlari bilan solishtiriladi. Bunda albatta solishtirilayotgan ko‘rsatkichlar bir хil uslubiyat asosida aniqlangan bo‘lishi shart.


1 У. Шарп, Г. Александер, Дж. Бейли. Инвестиции. Пер. с англ. М.: ИНФРА, 1997, стр. 979

2 У. Шарп, Г. Александер, Дж. Бейли. Инвестиции. Пер. с англ. М.: ИНФРА, 1997, стр. 16

Download 344,33 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish