Reja: "Hayot faoliyati xavfsizligi" haqida tushuncha, uning oʻqitilishining obektiv

Xalqaro mehnat tashkiloti tomonidan 
ishlab chiqilgan konventsiyalardagi ishchi kelishuv, qiqrq soatlik ish haftasi, bayram 
kunlari ishlagani uchun haq to’lash, onalik huquqini himoyalash, majburiy mehnatni 
yo’q qilish, bandlik va faoliyat to’risidagi kelishuv, ishchilar vakilligi va mehnatni 
taqdirlash kabi masalalar keng o’rganilib, amaldagi qonun va boshqa me’yoriy 
hujjatlarda o’z aksini topgan.Ayniqsa respublikamiz mustaqillik yillarida Xalqaro 
Mehnat Tashkiloti konvensiyalarini ratifikatsiya qilinishi 
(C29 Forced Labour 
Convention, 1930 Uzbekistan,1992 ratified, C47 Forty-Hour Week Convention, 1935 
Uzbekistan,1992 ratified, C52 Holidays with Pay Convention, 1936 Uzbekistan, 1992 
ratified C98 Right to Organise and Collective Bargaining Convention, 1949
 
Uzbekistan, 1992 ratified, C100 Equal Remuneration 
Convention, 1951 
Uzbekistan,1992 ratified, C103 Maternity Protection Convention 
(Revised), 1952 Uzbekistan, 1992, ratified, C105 Abolition of Forced Labour 
Convention, 1957 Uzbekistan, 1997 ratified, C111 Discrimination (Employment and 
Occupation) Convention, 1958 Uzbekistan 1992 ratified, C122 Employment Policy 
Convention, 1964 
Uzbekistan,1992, ratified, C135 Workers' Representatives 
Convention, 1971 Uzbekistan,1997 ratified) 
respublikmizning xalqaro maydondagi 
siyosiy mavqeini yanada mustahkamladi va jahon andozalariga mos keladigan mehnat 
qonunlari va boshqa me’yoriy hujjatlarni ishlab chiqishga asos bo’ldi. 
Hayot faoliyati xavfsizligi fani tarkibi jihatdan quyidagi qismlardan tashkil 
topgan: 
- hayot faoliyati xavfsizligining nazariy asoslari; 
-
ishlab chiqarishda hayot faoliyati xavfsizligining huquqiy va tashkiliy 
masalalari; 
-
ishlab chiqarishda sanitariya va gigiyena asoslari; 
-
ishlab chiqarishda texnika xavfsizligi asoslari; 
-
ishlab chiqarishda elektr xavfsizligi; 
-
ishlab chiqarishda yong’in xavfsizligi; 
-
favqulodda vaziyatlar turlari va ularning tasnifi; 
-
favqulodda vaziyatlarda aholi va atrof muhit muhofazasining huquqiy 
asoslari; 
-
tabiiy, radiatsion, kimyoviy va biologik favqulodda vaziyatlar tasnifi; 
-
favqulodda vaziyatlarda qishloq xo’jalik inshootlarida barqarorlikni ta’minlash 
va kechiktirib bo’lmaydigan qutqaruv-tiklash ishlarini tashkil etish tadbirlari. 
Insonni har qanday faoliyati davomida xavfsizligini ta’minlash qadimgi davrdan 
hozirgi kungacha muhim masalalardan biri bo’lgan va bo’lib kelmoqda. 1950-yil 
sentyabr oyida Germaniyaning Kyoln shahrida bo’lib o’tgan birinchi xalqaro kongresda, 
Hayot - faoliyat xavfsizligi fan sifatida qabul qilindi va mustaqil fan sifatida shakllanib 
o’z nazariyasi, uslubi va printsiplariga ega bo’ldi. 
“Hayot faoliyati xavfsizligi” fani 
muhandislik psixologiyasi, psixofiziologiya, 
mehnatni ilmiy tashkil qilish, mehnat fiziologiyasi, mehnat gigiyenasi, antropometriya, 

---

5
ergonomika, texnikaviy estetika, huquqshunoslik, iqtisodiyot, sanoat ekologiyasi, 
tibbiyot, geologiya va boshqa
fanlarning yutuqlariga asoslanib, ushbu fanlar bir biridan 
tadqiqot qilinadigan yoki o’rganiladigan ob’ektlarining turi, ya’ni,