Режа Ферментларнинг кашф қилиниши. Хужайра ичи ва ташки ферментлари, ишлатилиш соҳалари Фермент ишлаб чиқаришдаги асосий жараёнлар

Қуруқ ҳолатдаги фермент препаратлари олиш

• 
  органик эритувчилар (этил спирти, изопропил спирти, ацетон) ёрдамида (1ҳажм фермент концентратига 2-4 ҳажм органик эритувчи ҳисобидан) ёки ноорганик тузлар, (аммоний сульфат ёки натрий сульфат) ёрдамида чўктирилади, чўкма центрафуга ёрдамида ажратилиб, вакуумда қуритилади.
  
• 
  Қуритилган препаратлар ҳавончада майдаланиб, унга қўшимча моддалар (крахмал, декстринлар, ксилоза, ош тузи ёки бошқа инерт қўшимчалар) қўшиб стандартланади.
  
• 
  Кўпинча фермент препаратлари (суюқликда қуруқ модда миқдори 15% дан кўпроқ бўлса) пуркаб қуритилади.
  

Юқори тозаликка эга бўлган фермент препаратлари олиш

• 
  хроматографик усуллардан: ион алмашинув ва гель фильтрация усулларидан фойдаланилади.
  
• 
  Ҳар бир ферментни физик-кимёвий ва энзимологик хусусиятларидан келиб чиққан ҳолда, тозалаш усуллари танлаб олинади ва унда танланган усулни самарадорлиги, арзонлиги, тез вақтда амалга ошириш мумкинлигига эътибор берилади.
  
• 
  Ўсимликлардан, ҳайвонлардан ва айрим микроорганизмлардан ажратилиб, озиқа таркибига кирувчи ферментлар зарарсиз деб топилган.
  
• 
  Микроорганизмлар ферментлари заҳарлилиги аниқланиши шарт. Фермент препаратлари таркибида аллергик реакция берувчи оқсил моддалар, микотоксинлар ва бошқа заҳарли оқсиллар учраши мумкин.
  

Биологик манбалардан ферментларни препаратлар сифатида ажратиб олиш ҳар хил мақсадлар учун олиб борилади:

• 
  ферментларни физик-кимёвий хусусиятларини ўрганиш, уларни таъсир этиш шароитларини аниқлаш, ҳар хил критик шароитларга нисбатан муътадиллигини белгилаш, кинетик хусусиятлари ва тузилишини аниқлаш мақсадида;
  
• 
  саноат, тиббиёт ва илмий изланишлар учун керак бўлган ферментларни ишлаб чиқариш мақсадида;
  
• 
  ферментларни иммобилизация қилиш мақсадида.
  

Баъзи-бир ферментлар ҳужайра органеллалари ёки мембраналар билан боғланган ҳолатда бўлади, шу сабабли ҳам уларни ажратиш бироз қийинроқ ўтади. Бундай ҳолатларда боғланган ферментларни ажратиш жараёнини енгиллаштирувчи моддалар махсус детергинтлардан фойдаланилади.