|
Nasriyeva Marjona 11-1mbtxt20
Didaktika-ta'lim nazariyasi.Pedagogik jarayon.Ta'lim tamoyillari va qoidalari
Reja:
1. Didaktika pedagogikaning
tarkibiy qismi
O'quvchilarning bilishg jarayoni
Tarbiyatamoyillari
Didaktikaning asosiy katego-
riyalari
1
2
3
4
Didaktika (ta’lim nazariyasi: yunoncha “didaktikos” о‘rgatuvchi, “didasko” esa о‘rganuvchi) ta’limning nazariy jihatlari (ta’lim jarayonining mohiyati, tamoyillari, qonuniyatlari, о‘qituvchi va о‘quvchi faoliyati mazmuni, ta’lim maqsadi, shakl, metod, vositalari, natijasi, ta’lim jarayonini takomillashtirish yо‘llari va hokazo muammolar)ni о‘rganuvchi fan
Subtitle
Subtitle
Didaktika (ta’lim nazariyasi)ning predmeti о‘qitish (о‘qituvchi faoliyati)va bilim olish (о‘quvchining о‘rganish faoliyati)ning о‘zaro bog‘liqligi va aloqadorligi jihatlarini о‘rganishdan iborat
Didaktika atamasini nemis pedagogi 1571-1635 yillarda yashab ijod etgan Volfgang Ratke fanga 1613-yilda “Didaktika yoki ta’lim san’ati” deb nomlangan ma’ruzasida qo’llanilgan deb hisoblanadi.
Didaktika (ta’lim nazariyasi)ning predmeti о‘qitish (о‘qituvchi faoliyati)va bilim olish (о‘quvchining о‘rganish faoliyati)ning о‘zaro bog‘liqligi va aloqadorligi jihatlarini о‘rganishdan iborat
O‘quvchi faoliyatining vazifasi:
1. Bilim olish;
2. O‘quv harakatlari: (yozish, rasm chizish, tajribalar o‘tkazish); perseptiv harakatlar(tinglash, fikrlash, kuzatish, sezish) hamda nutqdan foydalanish kabilar;
3. Eslab qolish;
4. Idrok etish;
5. O‘z-o‘zini nazorat etish;
6. Kuzatish;
7. Natijani baholash, tahlil etish.
Ta’limning mazmunli tamoyillari. Ular ta’lim mazmunini tanlash bilan bog‘liq bo‘lgan qonuniyatlarni aks ettiradi va quyidagi g‘oyalarni ifodalaydi:
- fuqarolik; - ilmiyligi;- tarbiyalovchi ta’lim; - fundamentalligi va amaliy yo‘nalganligi (ta’limning hayot bilan, nazariyaning amaliyot bilan bog‘liqligi); - tabiat bilan uyg‘unligi; - madaniyat bilan uyg‘unligi; - insonparvarligi.
Didaktikaning asosiy kategoriyalari
1) bilim–shaxsning ongida tushunchalar, sxemalar, ma’lum obrazlar ko`rinishida aks etuvchi borliq haqidagi tizimlashtirilgan ilmiy ma’lumotlar majmui;
2) bilim olish–idrok etish, o`rganish, mashq qilish va muayyan tajriba asosida xulq-atvor hamda faoliyat ko`nikma, malakalarining mustahkamlanib, mavjud bilimlarning takomillashib, boyib borish jarayoni.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor.
Subtitle
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Lorem ipsum dolor sit amet
Ta’lim tizimi-yosh avlodga ta’lim-tarbiya berish yо‘lida davlat tamoyillari asosida faoliyat yuritayotgan barcha turdagi о‘quv-tarbiya muassasalari majmui
Ta’lim maqsadi- (о‘qish, bilim olish maqsadi) ta’limning aniq yо‘nalishini belgilab beruvchi yetakchi g‘oya
Ta’limni boshqarish- ta’lim muassasalarining faoliyatini yо‘lga qо‘yish, boshqarish, nazorat qilish hamda istiqbollarini belgilash
3) ko`nikma–olingan bilimlarga asoslanib qo`yilgan vazifalar va shartlarga binoan bajariladigan harakatlar yig`indisi;
4) malaka–ongli xatti-harakatning avtomatlashtirilgan tarkibiy qismi;
5) ta’lim–o`quvchilarga nazariy bilimlarni berish asosida ularda amaliy ko`nikma va malakalarni shakllantirish, ularning bilish qobiliyatlarini o`stirish va dunyoqarashlarini tarbiyalashga yo`naltirilgan jarayon;
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor.
Subtitle
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor.
Subtitle
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor.
Subtitle
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor.
Subtitle
6) ta’lim metodlari–ta’lim jarayonida qo`llanilib, uning samarasini ta’minlovchi usullar majmui;
7) ta’lim mazmuni–shaxsning aqliy va jismoniy qobiliyatini har tomonlama rivojlantirish, dunyoqarashi, odobi, xulqi, ijtimoiy hayot va mehnatga tayyorlik darajasini shakllantirish jarayonining mohiyati;
8) ta’lim vositalari–ta’lim samaradorligini ta’minlovchi ob’ektiv (darslik, o`quv qo`llanmalari, o`quv qurollari, xarita, diagramma, plakat, rasm
9) ta’lim jarayoni–o`qituvchi va o`quvchilar o`rtasida tashkil etiluvchi hamda ilmiy bilimlarni o`zlashtirishga yo`naltirilgan pedagogik jarayon;
10) ta’lim mazmuni–davlat ta’lim standartlari asosida belgilab berilgan hamda ma’lum sharoitda muayyan fanlar bo`ycha o`zlashtirilishi nazarda tutilgan ilmiy bilimlar mohiyati;
11) ta’lim maqsadi (o`qish, bilim olish maqsadi) – ta’limning aniq yo`nalishini belgilab beruvchi yetakchi g`oya;
12) ta’lim natijasi (ta’lim mahsuli) – ta’lim yakunining mohiyatini qayd etuvchi tushuncha; o`quv jarayonining oqibati; belgilangan maqsadni amalga oshirish darajasi;
13) ta’limni boshqarish–ta’lim muassasalarining faoliyatini yo`lga qo`yish, boshqarish, nazorat qilish hamda istiqbollarini belgilash;
14) ta’lim tizimi–yosh avlodga ta’lim-tarbiya berish yo`lida davlat tamoyillari asosida faoliyat yuritayotgan barcha turdagi o`quv-tarbiya majmu
Foydalanilgan adabiyotlar:
1.Jumanovning Umumiy Pedagogika asari.
2.Toxtaxodjayevaning Umumiy pedagogika asari
3.Zunnunovning Pedagogika tarixi
Do'stlaringiz bilan baham: | 
