Режа: Давлат ва жамиятнинг ҳуқуқий асосларини шакллантириш ва либераллаштириш

Иқтисодий жиноятлар тўғрисидаги ишлар бўйича судларнинг имкониятлари сезиларли даражада кенгайтирилди: ҳибсга олиш ва қамоққа олиш ўрнига, жарима шаклида иқтисодий санкцияларни қўллаш жорий этилиб, мулкни мусодара қилиш каби жазонинг ушбу тури жазолар тизимидан чиқариб ташланди.
2008 йил январь ойидан бошлаб Ўзбекистонда ўлим жазосининг бекор қилиниши ва умрбод озодликдан маҳрум қилиш жазоси ўрнига узоқ муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси қўлланилиши алоҳида аҳамият касб этди. Ўзбекистонда ўлим жазосининг бекор қилиниши халқаро ҳамжамиятда катта резонансга сабаб бўлди. Хорижий экспертларнинг таъкидлашича, ушбу соҳадаги бошқа бир қатор чора-тадбирларнинг амалга оширилиши билан Ўзбекистонда дунёдаги энг либерал жиноий жазо тизимларидан бири яратилган бўлиб, буни қиёсий таҳлил натижалари ҳам тасдиқлайди. Масалан, умрбод қамоқ жазоси Германия ва Польша каби мамлакатларда оғир жиноятларнинг 5 тури учун, Белгия ва Россияда - 6 та, Данияда - 9 та, Швецияда - 13 та, Францияда - 18 та, Голландияда - 19 та турга нисбатан қўлланилиши мумкин. Ўзбекистонда умрбод қамоқ жазоси истисно тариқасида амалга оширилади ва фақат иккита жиноят учун - оғирлаштирадиган ҳолатлар билан қасддан одам ўлдириш ва терроризм учун тайинланади. Ушбу турдаги жазо мамлакатимизда хотин-қизларга, 18 ёшга етмаганлар ва 60 ёшдан ошган эркакларга нисбатан қўлланилиши мумкин эмас.

Ўзбекистонда суд ҳокимияти қонун чиқарувчи ва ижро этувчи ҳокимиятлардан, сиёсий партиялардан, бошқа жамоат ташкилотларидан мустақил ҳолда иш юритади.
Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси, 106-модда.

2008 йилда Хабеас Корпус институтининг жорий қилиниши суд тизимини либераллаштиришнинг муҳим чораси бўлиб, бу прокурордан судларга профилактика чораси сифатида қамоқ жазоси бериш ҳуқуқини англатади. Вақт ушбу қарорнинг ўз вақтида ва тўғрилигини кўрсатди, ушбу институтнинг жорий этилиши инсоннинг конституциявий ҳуқуқ ва эркинликларини, дахлсизлигини ҳимоя қилишда муҳим омил бўлди. 2008 йил январь ойидан буён судлар тергов органларига ушбу эҳтиёт чорасини қўллашни 700 мартадан кўпроқ рад этган.