Reja: Axborot haqida tushuncha. Axborot xavfsizligi. Xavfsizlikning asosiy yo‘nalishlari. Axborotni himoyalash tizimlari. Axborot xavfsizligi nuqtai nazaridan axborotlarni turkumlash. Axborot tushunchasi Axborot

Qonun bilan aniqlangan axborotni himoya qilish maqsadlari:

- o’g’irlashlarni, buzishlarni, chiqib kеtishlarni, qalbaqilashtirishlarni bartaraf etish;

- shaxsni, jamiyatni, davlatni xavfsizligini ta’minlash;
- axborotni yo’qotish, buzish, blokirovkalash bo’yicha taqiqlangan hara-katlarni bartaraf etish;
- shaxsiy sirni va shaxsiy ma’lumotlarni maxfiyligini saqlashga fuqarolarni konstitusiyaviy huquqlarini himoya qilish;
- davlat sirini, hujjatlashtirilgan axborotni maxfiyligini saqlash.


5. Axborot xavfsizligi nuqtai nazaridan axborotni turkumlash

Axborot xavfsizligi nuqtai nazaridan axborotni quyidagicha turkumlash mimkin:

• 
  maxfiylik — aniq bir axborotga faqat tegishli shaxslar doirasigina kirishi mumkinligi, ya‘ni foydalanilishi qonuniy xujjatlarga muvofiq cheklab qo‘yilib, hujjatlashtirilganligi kafolati. Bu bandning buzilishi o‘g‘irlik yoki axborotni oshkor qilish deyiladi;
  
• 
  konfidentsiallik — ishonchliligi, tarqatilishi mumkin emasligi, maxfiyligi kafolati;
  
• 
  yaxlitlik — axborot boshlang‘ich ko‘rinishda ekanligi, ya‘ni uni saqlash va uzatishda ruxsat etilmagan o‘zgarishlar qilinmaganligi kafolati. Bu bandning buzilishi axborotni soxtalashtirish deyiladi;
  
• 
  autentnfikatsiya — axborot zaxirasi egasi deb e‘lon qilingan shaxs haqiqatan ham axborotning egasi ekanligiga beriladigan kafolat. Bu bandning buzilishi xabar muallifini soxtalashtirish deyiladi;
  
• 
  apellyatsiya qilishlik — etarlicha murakkab kategoriya, lekin Elektron biznesda keng qo‘llaniladi. Kerak bo‘lganda xabarning muallifi kimligini isbotlash mumkinligi kafolati.