Reja : kirish. Asosiy qism. Argentina davlati sud va huquq tizimi. Hokimiyat organlari tizimi

Jinoyat huquqi va protsessi .
Argentina Respublikasi uzil – kesil ta’sis etilgunga qadar 1853 - yilgi Konstitutsiyaga muvofiq ispan jinoyat qonunlarini , 1810 yildan beri chiqarib kelinayotgan ,mamlakatda milliy va mahalliy hokimyatkar tomonidan almashtirilgan qonun va dekretlar bilan bir qatorda qo’llash davom etib keldi.
1853 – yilgi konstitutsiya va 1860 - yildagi islohot milliy kongressga mamlakat uchun yagona bo’lgan jinoyat kodeksini ishlab chiqishga vakolat berildi . Ushbu kodeksning nashr etilishi natijasida viloyatlar o’z kodekslaridan mahrum bo’lar edilar. Mahalliy hokimyatlar vakolatiga faqat “faltas” va “kontravensiones” qonunlarni taaluqli bo’lib qoldi .
Federal hukumat topshirig’iga binoan Karlos Texedor tomonidan ishlab chiqilgan loyiha kondifikatsiya sohasidagi dastlabki qadam bo’ldi.Ushbu loyihaning birinchi qismi hukumatga 1865 - yilning 30 – dekabrida ,ikkinchi qismi esa 1868 – yilning 3 – yanvarida taqdim qilindi . Loyihaning prinsipial qoidalarini tuzishda 1813 –yilgi Bavariya jinoyat kodeksiga amal qilindi . SHuningdek partidalar va eski ispan qonunchiligidan ham foydalanilgan . Texedor loyihasi umummilliy kodeks bo’la olmagan bo’lsa ham ,14 ta viloyatdan to’qqiztasida 188 - yildan esa Respublika poytaxtida ham amalga kiritildi.
Birinchi ummummilliy kodeks 1921 – yil 29 – oktabrda e’lon qilinib ,1922 - yil 29 – apreldan amalga kiritilgan. U uzoq vaqt 1891 – yilda boshlangan jinoiy islohotning natijasidir. Undan avval 1891 - yil, 1906 va 1917 – yillardagi loyihalar chiqqan edi. Argentina jinoyat kodeksi ikkita , umumiy va maxsus qismdan iborat. Umumiy qism 12 bobni o’z ichiga olib , unda 78 ta modda mavjud. Maxsus qism 12 ta bob 228 ta moddadan iborat . Umumiy qism boblarida jinoyat qonunini qo’llash ,jazolash tizimi uni belgilash va boshqa masalalar tartibga solingan . Maxsus qismga jinoiy qilmishlarining ma’lum turlariga beriladigan jazo normalari o’z aksini topgan.
Argentinada ham boshqa mintaqadagi boshqa mamlakatlarda bo’lgani kabi o’lim jazosiga munosabat salbiy .
Jazo turlari orasida mol – mulkni musodara etish ham yo’q bo’lib , konstitutsiyaning 17 – moddasiga binoan “Argentina jinoyat kodeksidan umrbod o’chirilgan” .
Konstitutsiyaga muvofiq biror inson o’ziga qarshi ko’rsatma berishga majbur etilishi mumkin emas, vakolatlin organning yozma biyrug’isiz hech kim qamoqqa olinishi mumkin emas . Qonunga binoan ayblanuvchini sudga qadar garov sharti bilan ozod qilish tartibi ham amalda qo’llaniladi. Sud muhokamasi odatda oshkora o’tadi. Konstitutsiya impichment tartibidagi ayblovlardan tashqari barcha umumjinoiy ishlarini qasamyod sudida ko’rib chiqilishini nazarda tutadi . Jinoyat - protsesual kodesksining kuchga kirganidan besh yil o’tgach 1991 – yilda inson huquqlari to’g’risidagi xalqaro hujatlar ratifikatsiya qilinishi munosabati bilan mazkur kodeksni isloh qilish boshlandi .