Registon karimov test markazi (ktm) Leksikologiya №1

Leksikologiya №20

1. 
   “Bunyodkor” jamoasi “Paxtakorni”ni ikki to`p farqi bilan mag`lub etdi.
   

So`z ma`nosi ko`chishining turini aniqlang.

A) metafora B) metonimiya

C) sinekdoxa D) vazifadoshlik

2. Akkumulatorim o`tirib qoldi.

Ajratib ko`rsatilgan so`zda qanday ma`no ko`chishi yuz bergan.

A) metafora

B) metonimiya

C) sinekdoxa

D) kinoya

3. Uchta so`zning shaklan birlik hosil qilishiga qaysi bandda misol keltirilgan?

A) oshiq
B) yoq

C) til
D) to`r

4. Birdan ortiq so`zning bir xil talaffuz etilishi va turlicha yozilishi natijasida qanday so`zlar hosil bo`ladi?

A) paronimlar B) sinonimla

B) omonimlar D) antonimlar

5. O`zaro sinonim bo`lgan so`zlardan hosil bo`lgan juft so`zni toping.

A) kuch-quvvat
B) o`y-xayol

C) or-nomus

D) ur-sur

6. Omonim so`zlar berilgan qatorni toping.

A) tuz, ekkan
B) yoz, kuz

C) o`rgan, tol

D) tosh, yur

7. Omonim va paronimlar qanday she`riy sa`nat uchun katta material beradi?

A) tashbeh
B) tajnis

C) talmeh

D) tazod

8. Gap so`zi qaysi bandda nodomat ma`nosini ifodalaydi?

A) gap qistirmoq
B) gap sotmoq

C) gap qilmoq

D) gap o`g`irlamoq

9. Sintaktik sinomiya…

A) gap tarkibidagi o`zshashlik demakdir.

B) gap miqdoridagi o`zshashlik demakdir.

C) gap qurilishidagi o`zshashlik demakdir.

D) gap mazmunidagi o`zshashlik demakdir.

10. Samolyotning dumi.

Ajratib ko`rsatilgan so`zda qanday ma`no ko`chishi yuz bergan.

A) metafora
B) metonimiya

C) sinekdoxa

D) vazifadoshlik

11. Samolyotning qanoti.

Ajratib ko`rsatilgan so`zda qanday ma`no ko`chishi yuz bergan.

A) metafora

B) metonimiya

C) sinekdoxa

D) vazifadoshlik

12. Metaforik ma`nosi ko`chgan so`z qo`llangan gapni toping.

A) Quyoshning oltin qalami nur taratar edi.

B) Ulug`bek-misoli oftob

C) Dunyoda o`zimizdan keyin qoldiradigan tuyog`imiz …faqat shul Otabekdir, deb yozdi Yusufbek hoji

D)A va B

13) Tilda bir ma`noni ifodalash uchun qo`llanuvchi bir nechta so`z qanday nomlanadi?

A) ko`p ma`noli so`zlar

B) olmoshlar

C) sinonimlar

D) antonimlar

14) Qo`ydagi so`zlardan qaysi biri yaqin so`zi bilan sinonim bo`1a oladi?

A) Sekin
B) jadal

C) qalin

D) achchiq

15. Sinonim ishtirok etgan gapni toping.

A) Men buyuk yurt o`g`ridurman, Men bashar farzadiman.

B) Bunda yondosh shodlik va qayg`u, yer-y osmon, kecha-yu kunduz.

C) Muniso, to`lmay yigirma yeti yosh, Vah yigirma yeti uzra yeti yosh

D) Arqonning uzuni, gapning qisqasi yaxshi

16. Quydagi sinonimlik qatorlardan qaysi biri faqat o`z qatlamga tegishli so`zlardan tarkib topgan?

A) ayyor, hiylagor

B) lab, dudoq

C) buloq, chashma

D) sevinch, quvonch

17.Turli tillardan o`zlashgan so`zlar o`zaro sinonim bo`lishi mumkinmi?

A) bir til doirasidagina o`zaro sinonim bo`lishi mumkun

B) faqat arab va fors – tojik tillardan olingan so`zlargina o`zaro sinonim bo`la oladi.

C) o`zlashma so`zlar qaysi tildan olinganligdan qat`Ii nazar, o`zaro sinonim bo`la oladi.

D) o`zlashma so`zlar faqat o`zbekcha so`zlar bilangina o`zaro sinonim bo`lishi mumkun

18. Ozaro sinonim qo`shimchalardan iborat qatorni toping.

A) –dir, -giz, -loq, -lash

B) –ki, -im, -di, -da

C) ser-, ba-, -li, -dor

D) –ma, -k –roq, -tir

19. Sinonimlar ichida asl turkey so`zni toping.

A)xat
B) maktub
C) noma
D) bitik

20. Qo`ydagi qaysi so`zlar tilimizda o`z o`z sinonimlariga ega?

A) kiyim, bug`doy
B) masxara, ko`z

C) talab qilmoq

D) peshana, ilmoq

21. Qo`ydagi so`zlardan qaysi biri idora qilmoq so`zi bilan sinonim bo`la oladi?

A) so`ramoq
B) o`tirmoq

C) talab qilmoq

D) yurmoq

22. Butun mahalla-ko`y Razzoq so`fining baxtini olqishlab chapak chalar edi.

Ajratib k`orsatgan so`zda qanday ma`no ko`chishi yuz bergan.

A) metafora

B) metonimiya

C) sinekdoxa

D) so`z ma`nosi ko`chmagan

23. Omonim so`zlar qatorini toping.

A) oting, o`qing
B) tub, qachon

C) sana, tunamoq

D) shamol, sabo

24. Metafora yo`li bilan ma`nosi ko`chgan so`zni aniqlang.

A) Bu achchiq gapga men bardosh bera olmayman.

B) Hali bu ishning tagiga yetaman.

C) Salimov uzoq yillar faoliyat yuritilgan mansabidan tushdi.

D) Barchasida metafora mavjud.

25. Qaysi so`zdagi omonimlik har xil so`z turkumlar doirasida vujudga keladi?

A) tortoq

B) quymoq

C) chormoq

D) sirtmoq

26. Omonim so`zlar qatorini belgilang.

A) ich, bitmoq B) tuz, asir

C) loy, tom D) tilim, ko`z

27. Metanimiya asosida ma`nosi ko`chgan so`zi qaysi gapda mavjud?

A) Otam samovar olish uchun bozorga ketdi.

B) Auditoriyaga kirgan kishi shovqinga chiday olmas edi.

C) Besh qo`l barovar emas.

D) Men endigina o`nga kirdim-ku!.

28 . Ko`chma ma`noli so`z qo`llagan birikmani toping.

A) daraxtning ildizi
B) sirli idish

C) qalin kitob

C) og`ir hayot

29. Kelishik qo`shimchalari qo`shilganda ham omonimlik xususiyatini to`la sabab qoluvchi so`zni toping?

A) chang
B) til

C) chaqmoq

D) shish

30. 1. Yvropalik yoshlar 2. Yivropadagi yoshlar.

Sinonimiyaning turini anqlang.

A) nutqiy sinonimiya

B) leksik sinonimiya

C) morfologik sinonimiya

D) sintaktik sinonimiya

31. Quydagi sinonim so`zlardan qaysi biri asosan joyga nisbatan qo`llanadi?

A) iflos
B) irkit
C) isqirt
D) ivirsiq

32. Bosh so`z nutqa qaysi so`z bilan ma`no bo`la olmaydi?

A) uch
B) ibtido
C) asir
D) to`ng`ich

33. Quydagi bir sinomlik qatorga mansub so`zlarning bosh so`zini toing.

A) taxt
B) tayyor
C) hozir
D) shay

34. Qishloq uyquda.

Ushbu gapdagi ma`no ko`chish yo`lini toping.

A) so`zlar o`z ma`nosida qo`llangan

B)senikdoxa
C) metafora
D) metanimiya

35. Omonim so`z berilmagan bandni belgilang.

A) qori
B) dori
C) bo`ri
D) yori

36. Boshqalariga nisbatan omonim hisoblangan so`z qaysi misol tarkibida qo`llangan?

A) ovqatni suzmoq
B) qartani suzmoq

C) hovuzda suzmoq

D) ko`z suzmoq

37. Polisemantik so`zning konnotativ ma`nosi qachon namoyon bo`ladi?

A) nutqdan ajratib olinganda

B) nutq turkibida boshqa so`zlar bilan munosabatga kirishganda

C) har qanday vaziyatda

D) faqat gap tarkibida

38. Morfologik omonimiya….

A) gulsiz-gulsiz

B) qo`llanma-qo`llanma

C) aqlisiz-beaql

D) oyi-oyi (yanvar oyi)

39. Polesimatik va omonim so`zlar haqida bildirilgan qaysi mulohaza notug`ri?

A) har ikkisi ham leksikologiya bo`limida o`rganiladi.

B) polesimatik so`zlar bir turkumga mansub bo`lsa omonimlar bir yoki har xil turkumga oid bo`lishi mumkun.

C) bir so`z ko`p ma`noli va ayni paytda boshqa bir so`zga omonim bo`lishi mumkun.

D) omonimiya hodisasi kamida uchta so`z orasida voqe bo`ladi.

40. Tomdan yiqilmoq – imtihondan yiqilmoq

Yiqilmoq so`zi qaysi bandda to`g`ri izohlangan?

A)bir so`zning ikki xil ma`nosi

B) ikki so`zning shakily tenglik hosil qilishi

C) bir so`zning tueli ma`nolari

D) birdan ortiq so`zning shakl va ma`noda teng kelishi

41. Omonim so`z berilgan bandni belgilang.

A) urinma

B) undalma

C) qazilma

D) qo`llama

42. Gramatik ko`rsatkichni qabul qilganda ham omonimlikni to`liq saqlab qoluvchi so`z…

A) bog`
B) ot

C) o`t
D) A,B va C

43. Gramatik ko`rsatkich qo`shilganda omonimligni qisman saqlab qoluvchi so`z…

A) chang

B) tortmoq

C) suzmoq

D) yoq

44. Dam (nafas), dam (payt) omonimlarni qanday hosil bo`lgan?

A) boshqa tiulda so`z olish hisobiga

B) polisematik so`zlar orasidagi ma`naviy bog`lanish uzulishi natijasida

C) Grammatik qo`shimchalar qo`shilishi natijasida

D) yangi leksema yasalish natijasida

45. Uch xil so`z turkumini yuzasidan omonimlik xosil qiluvchi so`zni aniqlang.

A tom
B) yot

C) ot
D) tur

46. Ustidan chiqmoq (bajarmoq), ustidan chiqmoq ( voqea joyiga borib qolmoq )

Omonimiyaning turini aniqlang.

A) leksik

B) morfalogik

C) sintaktik

D) frazealogik

47. Omonim so`z berilgan bvandni belgilang.

A) qayd
B) so`yla

C) ko`k
D) bordi

48. Olinma ( o`zlashma so`z bilan o`zbekcha so`zning omonimlik hosi qilishga qaysi bandda misol keltirilgan?

A) tur
B) soy

C) ko`k
D) sana

49) Grammatik qo`shimcha qoshilishi natijasida paydo bo`lgan omonimni toping

A) bo`ri
B) matematik

C) otni
D) qo`llanma

50. Ot va sifat tuirkumlari orsaida voqe bo`luvchi omonimiyani aniqlang.

A) soz
B) tort

C) uy
D) boy

51. Omonimlarga misol berilmagan qatornio toping.

A) osh ymoq: devordan osh

B) Kitobning ikki tomi: uyning tomi

C) suv quy : gapning qulog`inga quy

D) u hali yosh: uning yoshi xali o`nda

52. Sintaktik omonimiyaga qaysi bandda to`g`ri misol berilgan?

A) uchta derazali uy sotib oldim

B) akam menga ot olib keldi

C) sizsiz yasholkmayman

D) sizsiz meng hayotim.

53. Ikki bolali ayol

Omonimiyaning turuni aniqlang.

A)leksik

B) morfologik

C) sintaktik

D) frazealogik

54. Qattiq so`zini antonimini aniqlang.

A) yumshatilgan
B) saxiy

C) qora
D) yaqin

55. Paronimlarni qo`llash bilan bog`liq uslubiy xatolikni toping.

A) chanoqdagi lo`ppi ochilgan paxta quyoshda yarqirab kumushdek tovlandi.

B) men uing oldida yer bo`lgandan o`lim afzal

C) shu alpozda qayerga otlandilar

D) Adresant o`z xati yana qaytganini eshitdi biroq tushkunlikka tushmadi .