Referati bajardi: 1 kurs i-501-21 guruh magistranti xaydarov b. I. Qabul qildi: prof. R. X. Ergashev

Mustaqil ishning vazifasi Iqtisodiy o’sishning alohida tomonlarini tavsiflovchi ko’rsatkichlari ham mavjud bo’lib, ulardan asosiylari ishlab chiqaruvchi kuchlar rivojlanish darajasi, mehnat unumdorligining o’sishi va ish vaqtini tejash, shaxsiy daromad va foyda massasi, milliy iqtisodiyotning tarmoq tuzilishi kabilar hisoblanadi.
Ishlab chiqaruvchi kuchlar darajasi quyidagi ko’rsatkichlar bilan tavsiflanadi:
a) ishlab chiqarish vositalarining rivojlanganlik darajasi;
b) xodimning malakasi va tayyorgarlik darajasi;
d) ishlab chiqarishning moddiy va shaxsiy omili o’rtasidagi nisbat;
e) mehnat taqsimoti, ishlab chiqarishning tashkil etilishi, ixtisoslashtirilishi va kooperatsiyasi.
1.1. Iqtisodiy о‘sishning mazmuni, turlari va kо‘rsatkichlari
Mamlakatlarning iqtisodiy rivojlanishi kо‘p omilli va shu bilan birga ziddiyatli jarayon hisoblanadi. Iqtisodiy rivojlanish xech qachon bir tekis, yuqorilab boruvchi chiziq bо‘yicha rо‘y bermaydi.
Iqtisodiy rivojlanish о‘z ichiga yuksalish va inqiroz davrlarini, iqtisodiyotdagi miqdor va sifat о‘zgarishlarni, ijobiy va salbiy tamonlarni olib notekis boradi.
Milliy iqtisodiytda iqtisodiy rivojlanish qiyin aniqlanadigan jarayon bо‘lgalligi sababli, uning mezonlaridan biri bо‘lgan iqtisodiy о‘sish kо‘proq tahlil qilinadi. Iqtisodiy о‘sish iqtisodiy rivojlanishning tarkibiy qismi bо‘lib, о‘z ifodasipi real YAMM (YAIM) hajmining va uning aholi jon boshiga kо‘payishida topali.
Iqtisodiy о‘sishga tarixiy jixatdan yondashilganda, u bir hil suratlarda va bir tekis bormaydi. Tarixda iqtisodiy о‘sish suratlarining jadallashish, jiddiy pasayish va xatto cheklanish davrlari ma’lum. Agar katta tarixiy bosqichlar olib qaraladigan bо‘lsa, jaxon va milliy iqtisodiyotda, barqaror iqtisodiy о‘sish, ishlab chiqarishning har tomonlama taraqqiyot manzarasi hosil bо‘ladi. Shu bilan birga iqtisodiy о‘sish nafaqat miqdor, balki muayyan sifat о‘zgarishlari shaklida ham shamoyon bо‘ladi. Shunday ekan iqtisodiy о‘sish bevosita yalpi milliy mahsulot miqdorining mutloq va aholi jon boshiga hamda iqtisodiy resurs xarajatlari birligi hisobiga kо‘payishi hamda sifatinitsg takomillashuvida ifodalanadi.
Mahsulotning о‘sish sur’ati bilan ishlab chiqarish omilla­ri miqdorining о‘zgarishi о‘rtasidagi nisbat iqtisodiy о‘sishning ekstensiv yoki intensiv turlarini belgilab beradi.