1. Ullı krizis
Ullı Retsessiya sistemalı táwekelchilikka mısal bola aladı. 2008 jılda bazarǵa qarjı kirgizgen hár bir kisi, bul ekonomikalıq waqıyadan olardıń investitsiyalarınıń bahaları keskin ózgeriwin kórdi. Ullı Retsessiya aktivler klasslarına hár qıylı tásir kórsetdi, sebebi qáwipli qımbatlı qaǵazlar (mısalı, kóbirek tartılǵanlar ) úlken kólemde sotilgan, usınıń menen birge AQSh gáziynexanashılıq obligatsiyalari sıyaqlı ápiwayılastırılgan aktivler jáne de qımbatliroq bolǵan.
Eger málim bir qawipsizlikke, fondga yamasa portfelge qansha qáwip tuwdırıwın bilejaq bolsańız, bul investitsiyalardıń ulıwma bazarǵa salıstırǵanda qanshellilik ózgeriwshenligin o'lchaydigan beta-versiyasın kóriwińiz múmkin. Beta 1 den úlken bolsa, investitsiyalar bazarǵa salıstırǵanda kóbirek sistemalı qáwipke iye, 1 den kem bolsa bazarǵa salıstırǵanda kemrek sistemalı qáwipti ańlatadı. Pitimge teń bolǵan beta, investitsiya bazar menen birdey sistemalı táwekelchilikni ańlatadı.
Tizimli tavakkalchilikning aksi, tizimsiz xavf juda qimmatli qogʻozlar guruhiga yoki individual xavfsizlikka taʻsir qiladi. Tizimsiz xavfni diversifikatsiya orqali kamaytirish mumkin
2. Jasalma ǵárejetler duzaqg’i
Kútpegende tolıqnatuǵın duzaq, adamlar ózleriniń kutganlariga uyqas kelmaytuǵın iskerlikti biymániliklik menen dawam ettiriw tendentsiyasın ańlatadı. Óytkeni, olar qashannan berli investitsiya etken waqıt hám / yamasa pullar bolıp tabıladı. Quyashdıń qopqog'iga túsetuǵın zat, ne ushın adamlar ózleri unamsız filmlerdi tamamlawları, jaman ta'mga iye bolǵan tamaqlardı tamamlawları, hesh qashan kiymagan kiyimlerin shkafda saqlawları hám kem Qarjılardı ustap turıwları menen anıqlama beriwedi. Húkimet tárepinen reaktivdiń jaman kórinisine qaramay, finanslıq támiynlewdi tamamlawdı talap etken, dawısı tómen bolǵan Consorde reaktiv programmasınan keyin, arzan bahalar daǵı duzaq " Concorde" dep ataladı.
Qatań zıyanlı duzaq
Qarjı iyesiler óz qararların aldınǵı minez-qulqlarına tıykarlanıp hám joǵatganlarini kemeytiw hám keleshekte eń jaqsı nátiyjelerdi beretuǵın qarar qabıllaw ornına, sarplaǵan waqıtları yamasa pulların joǵatmaslik qálewine tiykarlanǵan halda qáwipli duzaqqa túsediler. Kóplegen qarjı iyesiler, hátte ózleri de jaman investitsiya etkenliklerin tán alıwdı istamaydilar. Ózgertiw strategiyalarına áwmetsizlikti tán alıw retinde, itimal bilinmaygina bilinadi. Nátiyjede, kóplegen qarjı iyesiler ózleriniń dáslepki qararların maqsetke muwapıq etiwleri ushın sadıq qalıwǵa beyim boladılar yamasa hátte qosımsha investitsiyalardı jaman investitsiyalarǵa sarplaydilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |