Referat tema: Likvidlilik ha'm investitsion duzaq Orınlaǵan : Sarsenbaev. M qabıllaǵan : Karajanova. R nókis 2023

ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASI JOQARI HÁM
ORTA ARNAWLI BILIM MINISTRLIGI
BERDAQ ATINDAǴI QARAQALPAQ MÁMLEKETLIK
UNIVERSITETI



REFERAT
Tema: Likvidlilik ha'm investitsion duzaq

Orınlaǵan : Sarsenbaev.M
Qabıllaǵan : Karajanova.R
Nókis – 2023
Joba:
I. Kirisiw
II. Tiykarǵı bólim:
1. Ullı krizis
2. Jasalma ǵárejetler duzaqg’i
3. Investitsion duzaqlar
4. Likvilik hám investitsiya duzaqları
5. Likvidlik duzaqta Yaponiya ekonomikası
6. Rossiya ekonomikasında investitsiyalıq duzaq
III. Paydalanilǵan ádebiyat

Kirisiw:
Dástúrge kóre, kóplegen ekonomistler keynesian ekonomikalıq teoriyasın byudjet hám salıq siyasatı makroekonomikalıq turaqlılastırıwda zárúrli rol oynawı kózqarasınan bólesedi. Buǵan sebep onıń jazbaları hám tastıyıqlawları bolıp tabıladı.
Ullı depressiya waqtında, Dj. M. Keynesning atap ótiwishe, ekonomika likvidlilik tuzog'iga túsken (liquidity trap). Likvidlik tuzog'i, ekonomika daǵı jaǵday bolıp, ol jaǵdayda procent stavkaları júdá tómen, derlik hár bir kisi jaqın keleshekte ósiwi kutilgan. Obligatsiyalarni saqlawdan kelip shıǵıs zálellerden shaǵılısıw ushın ekonomika daǵı derlik barlıq shaxslar óz qarjların pul formasında saqlawdı ábzal kóriwgen.
Dástúriy keynesian modelinde likvidlik tuzog'i pul ushın talap kestesiniń gorizontal segmentine yamasa LM grafikasınıń gorizontal segmentine sáykes keledi. Nátiyjede, likvidlik tuzog'ida, ekonomika LM iymek sızig'i júdá tegis bolǵan jaǵdayda bolǵan. Bul halda pul-kredit siyasatı real dáramatqa tásir qılıw quralı retinde derlik pútkilley natiyjeliligin joǵatadı. Nominal pul massasınıń ósiwi islep shıǵarıw kólemin sezilerli dárejede asırıwı yamasa procent stavkasın kemeytiwi múmkin emes. Ekonomika likvidlik dárejesi júdá joqarı bolǵan jaǵdayda " duzaqqa" túsedi. Usınıń menen birge, mámleket ǵárejetleriniń asıwı yamasa salıq jeńillikleri sıyaqlı byudjet hám salıq siyasatı quralları IS grafigini ońǵa ózgertiredi hám LM gorizontal grafigida teń salmaqlılıq Real dáramatqa salıstırǵanda kúshli tásir kórsetedi.
Dj. M. Keynes likvidlik tuzog'ining tek teoriyalıq tárepten bar ekenligin yamasa haqıyqıy dúnyada da payda bolıwı múmkinligi to'grisida kóp o'ylagan. Dj. M. Keynesning kópshilik isin dawamlawshıları, ullı depressiya mısalına súyene otirip, Ullı depressiyaning ózi likvidlik duzaqlarınıń úlgisi bolıwı múmkinligine ıseniwgen. Olar Ullı depressiya dáwirinde keńeygen byudjet hám salıq siyasatı tereń tómenlewdiń aldın alıw múmkinligin atap ótiwdi. Biraq Dj. M. Keynesning ózi, ullı depressiya dáwirinde, ekonomika likvidlik tuzog'ida ekenligin aytpadı (tiykarınan, " ulıwma teoriyada" (General Theory), ol likvidlik duzaqlarınıń bir mısalın da bilmewin aytıp ótken), ol mámleket ǵárejetlerin ózgertiw arqalı tártipke salıwdıń qatań tárepdarı edi. 1930 jılda radioda sózge shıqqanda ol sonday degen: " Eger biz qol qovushtirib o'tirsak, altı aydan keyin yamasa bir jıl ishinde jumıssızlar sanı bir millionǵa etedi. Sol sebepli de qáwip menen baylanıslı sonda da, radikal siyasatti ámelge asırıwǵa háreket qılıw kerek, dep oylayman".