Iqtisodiy bilim, tushunchalarni taqdim etishga yo’naltirilgan o’quv materiallari va didaktik modullarning o’ziga hos jixati shundaki, bu bilimlar kundalik ijtimoiy munosabatlar, shahslararo muloqot jarayonida tezkor tarzda mustaxkamlanadigan va ko’nikma-malakalarga aylanadigan bilimlarni o’zida mujassamlashtiradi. Bu ko’nikma va malakalarning har tomonlama boy, serqirra va uzviy aloqadorlikda rivojlanishini ko’zda tutish lozim. Modulli ta’lim berishda o’qituvchi va o’quvchi orasidagi muloqot turi o’zgaradi. Har bir o’quvchi o’qituvchidan yozma maslaxat va topshiriq oladi. O’qituvchi o’quvchi bilan individual suxbatlashishi, uning fikrlashini faollashtirib borishi, o’quvchini rag’batlantirib turishi, erkin fikrlash va mustaqil ishlashga yo’llashi ushbu tehnologiyaning samaradorligini oshiradi.
Innovatsion usuldan dars jarayonida foydalanish uchun ma’lum shart-sharoitlar mavjud bo’lishi lozim.
1. Birinchi shart-sharoit shundan iboratki, bunday tehnologiyadan foydalanish uchun, avvalambor, o’qituvchining mayl, istagi bo’lishi lozim.
2. Ikkinchi shart-sharoit o’quvchining o’quv-biluv jarayonida mustaqil ishlash ko’nikmalariga hamda minimum bilim xajmiga ega bo’lishi.
3. Uchinchi shart-sharoit o’quvchilarning tarqatma materiallar bilan ta’minlanganligiga bog’liq.
Innovatsion usuldan foydalanishda quyidagi printsiplarga amal qilish lozim.
1. Avvalambor innovatsion usuldan foydalanishning maqsadini aniq belgilab olmoq zarur. Innovatsion usuldan foydalanish maqsadlari quyidagi turlarga bo’linadi:
a) O’quv-biluv maqsad fanning asosini o’rganish nuqtai nazaridan belgilanadi.
b) Tezkor maqsad faoliyat usullarini shakllantirish va rivojlantirish maqsadida ishlatiladi.
v) Aralash maqsadda o’quv-biluv va tezkor maqsadlar birgalikda ishlatiladi.
Umumiy o’rta ta’lim maktablarida asosan innovatsion usulning aralash maqsadli turi ishlatiladi.
2. O’quvchilarning o’z-o’zini nazorat qilish va baxolash printsipi.
3. O’quv materialining o’quvchi tomonidan o’zlashtirilishini inobatga olish printsipi.
Innovatsion usulni o’quv jarayoniga asta-sekinlik bilan tadbiq qilib borish maqsadga muvofiqdir. Mazkur tehnologiyadan foydalanishning boshlang’ich darajasida o’qitishning an’anaviy usuli bilan birgalikda qo’shib olib borish yahshi natijalarga olib keladi. Keyinchalik innovatsion usulga o’qitishning boshqa usul va metodlarini singdirish mumkin. Bu innovatsion usulning sifati va samaradorligini oshiradi.
Chunonchi, o’quvchilarning iqtisodiy bilimdonligini innovatsion usullar yordamida rivojlantirishda ta’limning reproduktiv usulidan (lektsiya, aralash, dialog darsi va x.k.) foydalanish katta ahamiyatga ega. Innovatsion usul tarkibiga muammoli vaziyatlarni xal qilish bo’yicha pedagogik tehnologiyalarni (suxbat, musobaqa, ish o’yinlari, konferentsiya va x.k.) singdirib foydalanish natijasida o’quvchilar muammolarni ijodiy xal qilish, ularni echish uchun mustaqil ravishda ma’lumotlar yig’ish, nostandart vaziyatlarda samarali harakat qilish, fikrlashni rivojlantirishga qaratilgan topshiriqlarni bajarishni o’rganadilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |