Referat mavzulari ro’yxati

Takrorlash uchun savollar. 
1.
Plastik qoliplash usulida qoliplash namligi qancha bo‘lishi kerak? 
2.
Lentali pressning ishlash sxemasini tushintiring? 
3.
Sopol g‘ishtni qanday xossalarini bilasiz? 
4.
Samarador g‘isht va toshlar deb nimaga aytiladi? 
5.
Yarim quruq usulda g‘isht ishlab chiqarish 
 
texnologiyasining asosiy bosqichlari 
qaysilar? 
6.
Shliker usuli nima? 
7.
Yarim quruq presslash usulining afzalliklari va kamchiliklarini ayting? 
8.
G‘ishtli panellaning kanaka kulayliklarini bilasiz? 
9.
G‘ishtli panellar ishlab chikarishda kaysi shartlarga rioya kilish kerak? 
10.
G‘ishtli panel ishlab chiqarish texnalogiyasining asosiy bosqichlarini to‘shintiring? 
Ma’ruza №14 (2 soat)
Mavzu: Sopol buyumlarning ishlatilishi. 
Reja: 
1.
Polbop sopol plitkalari. 
2.
Maxsus sopol materiallari. 
3.
Kislotabardosh sopol buyumlar. 

---

50 
14-1-rasm. 
Me’moriy –badiiy 
fasadbop
Sopol plitalar.
Binolarning fasad yuzalariga, ichki devorlariga va pollariga qoplash uchun 
ishlatiladigan sopol materiallarning old yuzasi turli ranglarga bo‘yalgan, tabiiy rangli, 
silliq, bo‘rtma, sirlangan bo‘lishi mumkin. Sopol materiallar bilan qoplangan yuzalar 
manzarali xossalari bilan farqlanadi, ular puxta va nisbatan tejamlidir. Ularning orqa 
tomoni qorishma bilan yaxshi yopishishi uchun rel’efli qilib tayyorlanadi.
 
Binolarning fasadlarini qoplash uchun asosan pardozbop g‘isht va toshlar, kichik 
o‘lchamli fasad plitkalari va gilam nusxa qoplama sopol materiallar ishlatiladi. 
Pardozbop g‘isht va toshlar to‘g‘ri shaklli, qirrali va bo‘yog‘i bir xil bo‘ladi. 
O‘ng tomoni silliq, bo‘rtma va fakturalangan bo‘lishi ham mumkin. Pardozbop g‘isht 
va toshlarning rangi to‘q qizildan to oq sariq ranggacha bo‘ladi. Bunday materiallar 
yuqori sifatli va oson eriydigan oqish gillardan tayyorlanadi, hozirgi vaqtda ular eng 
ko‘p ishlatilmoqda. Bulardan tashqari pardozlash materiallari sifatida “angobli” va 
“sirlangan” g‘ishtlar xam ishlatiladi. G‘isht va toshlar yaxlit va ichi kovak qilib 
yasaladi. Tayyorlash texnologiyasi yarim quruq yoki plastik usullarda-sopol g‘isht 
tayyorlash kabidir. 
Pardozbop g‘isht va toshlar shakli va ishlatish joyiga qarab “oddiy” va “profilli”
 
g‘isht
 
va toshlarga bo‘linadi. Oddiylaridan devorlarning tekis qismlarida, 
profillilaridan esa karnizlar, tortqilar, belbog‘lar va hokazolarda foydalaniladi. 
Pardozbop g‘isht va toshlar fasadlarning tashqi yuzalariga va kirish zallari, zina 
xonalari, o‘tish joylari va boshqa xonalarning ichki devorlariga terish uchun ishlatiladi. 
Fasadbop sopol plitkalar yarim quruq 
zichlash 
usulida 
tayyorlanadi. 
Fasad 
plitkalarning asosiy o‘lchami 250x140x10, 
poypeshbop 
plitkalarniki 
150x75x7, 
“kabanchik” turlariniki 125x60x7 mm. 
Bundan 
tashqari 
“romb”, 
“gulbarg”, 
“diagonal”, “piramidali”, “to‘lqin”, “shar” 
turlardagi fasadbop me’moriy - badiiy 
plitkalar chiqariladi. 
Fasadbop plitkalarning yuza qismi silliq, 
sirlanmagan va sirlangan, turli ranglarga 
bo‘yalgan 
bo‘lishi 
mumkin. 
Sement
qorishmasi bilan yaxshilab yopishishi uchun 
ularning orqa tomonida chuqurchalar o‘yilgan. 
Fasadbop plitkalarning suv shimib olishi 2-8%, sovuqqa chidamliligi kamida 8 
bosqichga teng. Fasadbop plitkalardan devorlarning tashqi va ichki yuzasini qoplash 
uchun, alohida me’morchilik elementlarini pardozlash uchun, shuningdek turar joy va 
jamoat binolari kirish zallari va zina xonalarida foydalaniladi. 
Gilamnusxa sopolak
har xil rangli, sirlangan va sirlanmagan kichik o‘lchamli 
plitkalardan iborat. Bitta yoki bir necha rangli plitkalar “gilam” ko‘rinishida teriladi, 
bunda o‘ng yuzasi bilan kraft kog‘ozga yopishtiriladi. Qorishma bilan yaxshi 
yopishishi uchun plitkalarning orqa tomoni taram-taram qilinadi. Gilamnusxa 
koshinkor plitkalarning o‘lchamlari 48x48 va 22x22 mm, qalinligi 4 mm bo‘lib, 
ulardan tayyorlangan gilamlar o‘lchami esa 724x464 va 672x424 mm ga teng bo‘ladi. 
Plitkalarning suv shimish darajasi 12%dan oshmasligi, sovuqqa chidamliligi esa 
kamida 25 bosqich bo‘lishi kerak.

---

51