Referat Mavzu: Son va chov churrasi— alomatlari, tasnifi, tashxislash, operatsiya o’tkazish, asoratlari Bajardi: Abbosova Maftuna 442 gurux Tekshirdi

CHOV CHURRASINI (GRIJANI) DAVOLASH

Qorin churrasi (grijasi) keng tarqalgan jarrohlik patologiyasi hisoblanadi. MDH mamlakatlarida, Qo’shma Shtatlarda, Buyuk Britaniyada har yili 500 ming bemor churrasi operatsiya qilinadi.
Churrani xirurgik davolash (gerniografiya) yagona usul ekanligiga qaramay, aynan chov churrasi holatida u yetarlicha jiddiy asoratlar xavfini ifodalaydi — 10-12% hollarda bunday operatsiyani boshdan kechirgan bemorlarda genitofemoral og’riq sindormi yuzaga keladi. Shu nuqtai nazardan, alomatlar minimal darajada ifoda etilgan bemorlar uchun so’nggi yillarda rejalashtirilgan operatsiya o’rniga «hushyor kutish» tavsiya etiladi.
Chov churrasini davolash uchun turli jarrohlik strategiyalari mavjud. Churrani yopish uchin to’r (sintetik yoki biologik), ochiq jarrohlik yoki laparoskopiya, umumiy yoki mahalliy anesteziya ishlatilishi mumkin.
Ko’pincha churrani ochish — boshlang’ich jarrohning dastlabki operatsiyasi bo’ladi. Ushbu operatsiyani muvaffaqiyatli yakunlash jarrohlar kasbiy mahoratining muhim dalilidir, chunki churrada jarrohlik doimo ham oddiy operatsiyalar toifasiga kirmaydi. Yodda tutish kerakki, hatto keng tarqalgan va o’rganib ketilgan chov va son churralari operatsiyalari ham noo’rin va travmatik bajarilganda nervlarning qisilib qolishi, katta tomirlar va qovuqning shikastlanishi, yarada infektsiya rivojlanishi kabi oqibatlarga olib kelishi mumkin.
Taniqli rus jarrohi S. P. Fedorov shunday deb yozgan edi:
«Bizda churra oson operatsiya deb hisoblanadi. Aslida, bu operatsiya to’g’ri va yaxshi bajarilish nuqtai nazaridan umuman oson emas».
Operatsiya umumiy narkoz ostida amalga oshiriladi. Unda quyidagi bosqichlar ajratiladi:

1. 
   Chov kanaliga kirish;
   
2. 
   Atrofdagi to’qimalardan ajratish va churra xaltasini olib tashlash;
   
3. 
   Chov teshigini kattalashgan yoki vayron bo’lganida normal o’lchamiga olib kelib tikish;
   
4. 
   Chov kanal plastikasi.
   

Ushbu bosqichlarning har biri o’tkazilishda churraning topografiyasi va bemorning shaxsiy anatomik xususiyatlari hisobga olinmasa, patologiya qaytalanishi (retsidiv) yoki asoratlanishi mumkin.
Rossiya jarrohlari ma’lumotlariga ko’ra, chov churralari uning topografiyasi va anatomik xususiyatlarini inobatga olmay operatsiya qilinganda, 6,9-28,5% hollarda retsediv qayd qilinadi. Shu bilan birga, bu masala bilan maxsus shug’ullanadigan klinikaarda qaytalanish foizi minumga keltirilgan, ularda ko’rsatkich 0 va 3 o’rtasida o’zgarib turadi. Biroq to’rli allotransplantatlarning kirib kelishi bilan bu ko’rsatkuch o’nlik sonlargacha qisqardi.
Agar churra xaltasida qisilgan ichak qismi hayotiy bo’lmasa, laparotomiya qilinadi.
Ichakning hayotiyligi mezonlari:

• 
  Seroz qobiq rangi;
  
• 
  Pulsatsiya;
  
• 
  Peristaltika.