Referat Mavzu: Dunyo shaharsozlik madaniyatining rivojlanishi. Guruh

3. O’rta asrlar shaharsozligi
0 ‘rta asrlar shaharsozligi bir qancha o'ziga xosliklarga ega. Bu o‘ziga xosliklar qadimgi shaharsozlik bilan qiyos qilinganda yaqqolroq namoyon bo‘ladi. Qadimgi davrda aksari shaharlar markazlashgan hokimiyatlar — qudratli davlttflar ehtiyojlaridan kelib chiqqan holda barpo bo‘lar edi. 0 ‘rta asrlardagi, ayniqsa, ilk olrta asrlarda hokimiyatlar tasarrufi, asosan, mayda hududlar bilan cheklangan. Markaziy hokimiyat qadimgi davrga qaraganda zaif edi. Bu esa o'rta asrlarda
Sharqda dehqonlar (G‘arbda-feodallar) tayanch bo‘lgan qal’alar (ko‘shklar, zamoklar) qurilishi shaharlar qurilishiga qaraganda ahamiyatliroq boMib qolishga olib keldi. Ayni vaqtda qadimgi davrda markaziy hokimiyatlarning sustlashgan
chog‘lari bo‘lgani kabi o‘rta asrlarda ham markaziy hokimiyatlarning kuch-qudratga toMgan chog‘lari ham bo‘lgan. Tabiiyki, bunday jarayonlar o‘rta asr shaharsozligida ham turli ko‘rinishlarda katta ta’sirga ega bo‘lgan. Yaqin va 0 ‘rta Sharqda, xususan, 0 ‘rta Osiyoda islom dinini tarqalishi shaharsozlikka kirib kelgan bir qacha jiharlar orqali namoyon bo‘ladi.Bu jihatlar Hindistonda boburiylar sulolasi qaror topgan vaqtdagi shaharsozlikda ham ko'rinadi. Hindistonning janubiy qismida va Xitoydagi shaharsozlikda qadimgi davrda vujudga kelgan an’analar davom ettirildi. Qadimgi Rim imperiyasining negizida paydo bo‘lgan davlatlarda-G'arbiy Rim imperiyasida
(Yevropa mamlakatlarida) va Sharqiy Rim imperiyasi (Vizantiyada) shaharsozlik an’analariga turlicha qarashlar mavjud edi. An’analar Vizantiya davlatida bevosita davom ettirilgan bir vaqtda, G‘arbiy Yevropa mamlakatlarida ular unitilayozgan
edi. Romanika va gotika davrlari (X—XV asrlar)da yangicha shaharsozlik bunyod etildi. Kiev davlatining va o‘rta asrlardagi Rusiyaning shaharsozligi Vizantiya an’analarini davom ettirishga harakat qildi.

4.