Raqamli texnikaga kirish va avtomatika asoslari

4.7 - rasm. Maydon tranzistorlarining chiqish (a) va kirish (b)
statik xarakteristikalari
Maydon tranzistorlarining sifat parametrlariga: S xarakteristik tikligi,  kuchaytirish koeffitsienti va R_i ichki qarshiligi kiradi.
Maydon tranzistorining S xarakteristik tikligi deganda, U_ci const bo‘lganda stok toki o‘zgarishini zatvor kuchlanishi o‘zgarishiga nisbati tushuniladi:

Maydon tranzistorining  kuchaytirish koeffitsienti deb, I_c  const bo‘lganda, stok kuchlanishini zatvor kuchlanishi o‘zgarishiga nisbatiga aytiladi:

Maydon tranzistorining R_i ichki qarshiligi deb, U_zi  const bo‘lganda, stok kuchlanishini o‘zgarishini unga to‘g‘ri keluvchi stok tokini o‘zgarishiga nisbatiga aytiladi:

Maydon tranzistorining yuqoridagi parametrlari quyidagicha ham bog‘langan:

Maydon tranzistorlarining ishchi sohasida, S  0,3–3 mAV, R_i ichki qarshiligi bir necha megaomni tashkil qiladi.
Maydon tranzistorlarning zaruriy xususiyatlariga ularning kirish qarshiligini (10¹⁵ Om gacha) va chegara chastotasini (1 GGs gacha) juda yuqoriligidir. Maydon tranzistorlarini, ayniqsa MDYa-tranzistorlarini integral mikrosxemalarda qo‘llanilmoqda.
Tranzistorlarni tamg‘alash. Tranzistorlarni belgillash 6 ta elementdan tashkil topadi.
Birinchi element : G yoki 1 –germaniy, K yoki 2- kremniy, A yoki 3- galliy arsenidi.
Ikkinchi element: T- qo‘sh qutbli tranzistorlar, P- maydon tranzistorlar.
Uchinchi, to‘rtichi va beshinchi elementlar-uch belgili son, birinchi raqam ishchi chastota diapazonni va quvvatini, qolgan ikkitasi raqamlar esa, 01 dan to 99 gacha asbobning ishlab chiqarish texnologik tartib nomeri.
Oltinchi element – A dan to Ya gacha- bir turdagi asbobning parametrik guruhi.
5.Tiristorlar

Hozirgi paytida to‘rt qatlamli yarimo‘tkazgichli asboblar –tiristorlar elektronikada keng qo‘llaniladi. Ular asosan kremniy materialidan tayyorlanadi.

Tiristor tuzilishining sxematik ko‘rinishi 5.1 - rasmda ko‘rsatilgan. Tiristor elektr o‘tkazuvchanligi turli turga ega (p₁, n₁, p₂, n₂ ) bo‘lgan sohalarni birlashishi natijasida vujudga keltiriladi. Sohalar orasi chegarasida uchta p-n-o‘tishlar (EP₁, KP, EP₂) hosil bo‘ladi. Tiristorning chekka sohalarini birini anod, ikkinchisini katod deyilib, ichki sohalarini bazalar deyiladi.