Raqamli iqtisodiyotda blokcheyn texnologiyalari reja

Rasm 6.6. Bloklarni shakllantirish va yopish
Kriptovalyutalarni ahtaradigan maynerlar ularni videokartalar va protsessorlarning quvvatlaridan foydalanib amalga oshiradilar. Ular, o'z navbatida, hisoblash operatsiyalarini bajaradilar, ularning asosiy maqsadi blokka kriptografik imzoni xesh shaklida izlashdir. Uni olib topish bilanoq - blok yopiladi. Va mayner buning uchun kriptovalyuta shaklida mukofot oladi.
Mayning - Bitcoin tarmog'ida zarur va muhim jarayon bo'lib, natijada quyidagi vazifalar hal qilinadi:

1. 
   Blokcheynga yangi tranzaktsiya blokini yozish.
   
2. 
   Yangi Bitcoin tangalarini chiqarish (emissiya).
   
3. 
   Tarmoq ishtirokchilariga (maynerlar) tranzaktsiyalarni qayta ishlash va yangi blokni shakllantirish uchun mukofot.
   
4. 
   "51% hujum" dan himoya qilish, bu pul tarmog'ini barbod qilish va boshqarishga ro’xsatsiz ochish urinishini iqtisodiy jihatdan befoyda bo’lishini ta’minlaydi.
   
5. 
   Tarmoqdagi blokcheyinning ko'plab nusxalarini saqlash. Buning sababi shundaki, maynerlar yangi tranzaktsiyalarni boshqarish uchun blokcheynning to'liq (so'nggi) versiyasiga ega bo'lishlari kerak.
   

Blokcheynning ishlashi va uning xavfsizligi maynerlar va blokcheynning boshqa ishtirokchilari tomonidan ta'minlanadi. Zanjirning ishini qo'llab-quvvatlaydigan barcha ishtirokchilar bir-biriga tengdir. Server yoki biron bir protsessing markazi yo'q. Har bir blokcheyn foydalanuvchisi xavfsizlik kafolati sifatida ishlaydi. Blokcheyn operatsiyalarni to‘sib bo‘lmaydigan qilib qurilgan.
Tarmoqni markazlashtirmaslik, turli davlatlar va yurisdiktsiyalarni (sud vakolatlari doirasi) vakolatiga ega bo'lgan sub'ektlar o'rtasida ma'lumotlarni o'zaro kelishuv asosida vositachilar yoki tartibga soluvchisiz uzatish imkonini beradi.


6.2. Blockchain konsensus algoritmlari


Yuqorida ta'kidlab o'tilganidek, blokcheyn to'g'risidagi ma'lumotlar ochiq va oshkora. Bu shuni anglatadiki, har bir kishi tranzaktsiya tarixi va u amalga oshirilgan yo'lni ko'rishi mumkin. Bitim hajmi haqida ma'lumot ham ochiq. Bunday holda, qabul qiluvchi va qabul qiluvchining shaxsi oshkor qilinmaydi. Bu blokcheynningshaffofligini bildiradi. Har qanday tranzaktsiya, aksariyat tarmoq ishtirokchilari tomonidan ma'qullangandan keyin tasdiqlangan deb e'lon qilinadi. tranzaktsiyaga ruxsat berish uchun konsensus (tarmoqning barcha ishtirokchilari o'rtasida kelishuvga erishish va uning ishlashini ta'minlaydigan mexanizm) talab qilinadi.
Blokcheynga butun tarmoqning ishonchliligini kafolatlaydigan maxsus kalitlar yordamida kirish mumkin. Har bir foydalanuvchi bunga ega. Kalit - bu kriptografik yozuvlar to'plami. U mutlaqo noyobdir, bu ma'lumotlarning buzilishi va xakerlik hujumlarining mumkin emasligini kafolatlaydi. Buning uchun bo’zuvchilar (hakerlar) tarmoqdagi barcha kompyuterlarga kirish huquqiga ega bo'lishlari kerak.
Blokcheynning huquqiy layoqati va ishonchliligini ta'minlaydigan mexanizmlar – bu konsensus algoritmlari.
Bitcoin blokcheynni paydo bo'lishidan oldin markazlashtirilmagan to'lov tizimini yaratishga ko'p urinishlar qilingan.Ammo ularning barchasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi, chunki to’lov tizimni ishlab chiquvchilar konsensusga erishish muammosini hal qila olmadilar.