Raqamli iqtisodiyotda axborotlar xavfsizligini

“Халқаро молия ва ҳисоб” илмий журнали. №1, февраль, 2021 йил. ISSN: 2181-1016 
sheriklar bilan oʻzarohamkorlikda boʻlganligi bois tashqi iqtisodiy sub’ektlarga 
axborot uzatish xavfsizligini tahlil qilish zarur boʻladi [11]. 
5. Tashkilot boshqaruvi axborot xavfsizligini ta’minlash boʻyicha masalalari 
bilan samarali shugʻullana oladimi? Xavfsizlik masalalarida chora-tadbirlarni 
amalga oshirishning muvaffaqiyati koʻp jihatdan xodimlarning harakatlarini 
muvofiqlashtirishga bogʻliq boʻlganligidan tashkilotni boshqarish axborot 
xavfsizligini shakllantirishning muhim elementi hisoblanadi. 
Bizning fikrimizcha, tashkilotning axborot xavfsizligi darajasini oshirish 
paydo boʻlayotgan tahdidlarni koʻp bosqichli tahlil qilish orqali ta’minlanishi 
mumkin: 
1-
bosqich
: tahlilni amalga oshirish. Bu bosqichda paydo boʻlayotgan 
axborot tahdidlarini tahlil qilish asosida tashkilotda qabul qilingan ma’lumotlar 
xavfsizligini ta’minlash usullarini qayta koʻrib chiqish zarurati aniqlanadi. Qoidaga 
koʻra, axborotni himoya qilish boʻyicha qisman bajarilayotgan mavjud choralar 
aniqlanadi va ma’lumotlarni optimal himoya qilish boʻyicha tashkilotning ichki 
standartlarini ishlab chiqish talab etiladi. 
2-
bosqich
: jarayonlarni boshqarish. Axborot xavfsizligi alohida jarayonlarga 
ajratiladi, ularning har biri uchun mas’ullik taqsimlanadi. 
3
-
bosqich
: amalga oshirish va nazorat qilish. Biznes modelga birlashtirilgan 
axborot xavfsizligini ta’minlash jarayoni tashkilotning rivojlanish strategiyasiga 
moslashtiriladi, qabul qilingan chora-tadbirlar ijrosi ustidan nazorat olib boriladi va 
kiritilgan innovatsiyalar samaradorligi baholanadi.
4-bosqich
: prognoz qilish. Axborot xavfsizligini ta’minlash boʻyicha qabul 
qilingan tadbirlarni tahrir qilish, mumkin boʻlgan tahdidlarni yanada toʻliq qamrab 
olish maqsadida takomillashgan raqamli texnologiyalar joriy etish zarurati 
aniqlanadi. 
5-bosqich
: optimallashtirish. Axborot xavfsizligini ta’minlash tizimi 
uzluksiz takomillashtirilib boriladi; ma’lumotlarni himoya qilish, tashkilot 
faoliyatining barcha yoʻnalishlariga integratsiya qilingan toʻliq avtomatlashtirilgan 
jarayonga aylanadi. Raqamli iqtisodiyotni shakllantirilishi sharoitida axborotlari 
xavfsizligini ta’minlash nafaqat alohida tashkilot darajasida, balki davlat darajasida 
ham koʻrib chiqilishi zarur boʻlgan masala hisoblanadi.
Hozirgi kunda Oʻzbekistonda kiberxavfsizlikni ta’minlash boʻyicha vazifa 
va muammolarga davlat darajasida alohida e’ibor qaratilmoqda, buni kiberfazodagi 
tahdidlar, zaifliklar va hodisalarni aniqlash boʻyicha olib borilmoqda. Jumladan, 
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 21 noyabrdagi PQ-4024-son 
qaroriga asosan “Axborotlashtirish va telekommunikatsiyalar sohasida nazorat 
boʻyicha davlat inspeksiyasi” tashkil etildi.
2018 yilda "UZ" milliy domen zonasida 65000 ga yaqin, 73674 domen 
mavjud boʻlgan boʻlsa, 2020 yil oktyabr holatiga kelib 83925 domen faol foaliyat 
olib bordi. Ammo, ta’kidlash joizki, global tarmoqda qanchalik faollikni ortib 
borishi bilan shunchalik tahdidlar soni va manbaalari koʻpayib boradi. 

---