IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Туркистон генерал-губернаторлигида Каспийорти вилоятининг тутган ўрнини тадқиқ этиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Каспийорти вилояти ижтимоий-иқтисодий ҳаётида янги иқтисодий инфратузилмаларнинг шаклланиши ва трансформация жараёнлари ҳақидаги илмий янгиликлардан «Самарқанд давлат музей-қўриқхонаси»нинг КП 344/325 рақамли «приказ по Туркестанскому краю от 11.12.1916 г.», КП 888/203рақамли «Бланки свидетельств на перевозку по железным дорогам Туркестанского военного округа», КП 327 рақамли «Журнал заседания. При управлении средне-азиатской железной дороги. № 1.1917 г» музей ашёларига илмий тасниф ёзишда ҳамда музей-қўриқхонасининг фото ҳужжатлар фондини бойитишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлиги маълумотномаси № 01-12-10-1713 2019 йил 11-апрель). Натижада фонд ҳужжатлари Туркистонга темир йўллар кириб келишининг асосий йўналишлари билан боғлиқ жараёнлар ҳақидаги янги илмий фактлар билан тўлдирилган.
Туркистон генерал-губернаторлигига хориж фуқаролари (форс, арман, яҳудий, немис, польяк, инглиз, француз) кириб келишида Каспийорти вилоятининг жануби-ғарбдан кириб келувчилар учун назорат дарвоза “саралаш-назорат” пункти вазифасини бажарганлиги тўғрисида маълумотлардан «Ўзбекистон тарихи» телеканалида эфирга узатилган «Тақдимот» кўрсатувини тайёрлашда фойдаланилган. (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг 2020 йил 3 декабрдаги 02-40-1226-сон маълумотномаси). Натижалар кўрсатувларни мазмунан бойитишга, телетомошабинларда Туркистон генерал-губернаторлиги Каспийорти вилоятида фуқоролик мақоми мақоми (паспорт, виза тизими, вақтинчалик рухсатномалар) нинг ёритилиш жараёнлари ҳақида тасаввурга эга бўлишга хизмат қилган..
вилоят қишлоқ хўжалигидаги трансформацион жараёнлар - Мурғоб, Кеши тажриба плантациялари, пахта янги навлари («Миср», «Sea Island», «Upland»), чорвачиликдаги (аймоқ, қоракўл ва Мерино зотли қўйлар, Ангор зотли эчкилар) ўзгаришлар, янги техника воситаларининг қўлланилишида (“Джин” машиналари, помпа моторлари) такомиллашуви, Каспийорти вилоятининг Туркистон генерал-губернаторлиги вилоятлари (Сирдарё, Самарқанд, Фарғона, Еттисув) ҳақидаги илмий янгиликларидан Австрия фанлар академияси Шарқшунослик институтининг илмий тадқиқотларида фойдаланилган. (Австрия Фанлар Академияси маълумотномаси № UID ATU 37116303, Вена шаҳри, 2021 йил 27-январь). Бу эса замонавий хорижий тадқиқотчиларнинг Туркистон қишлоқ хўжалиги ва ирригация тизими ҳақидаги тасаввурларининг кенгайишига хизмат қилган.
Каспийорти вилоятининг сиёсий-маъмурий бошқаруви босқичлари (Оренбург, Кавказ, алоҳида маъмурий бирлик ва Туркистон) аниқланиб, вилоятда “ҳарбий-халқ бошқаруви” тартиблари, вилоят империя марказий идораларининг махсус геостратегик назоратда бўлганлиги тўғрисидаги маълумотлардан СамДУ нашриётида чоп этилган «Ўзбек давлатчилиги тарихи» номли ўқув қўлланмасининг «Туркистонда Россия империяси мустамлака бошқарув тизимининг қарор топиши» номли бўлимини тайёрлашда фойдаланилган. (Самарқанд давлат университетининг 2022 йил 14 февралдаги 10-587-сон маълумотномаси). Натижалар Туркистон генерал-губернаторлиги Каспийорти вилоятининг алоҳида сиёсий мақомга эга бўлиш омилларини очиб беришга хизмат қилган.
Илмий кенгаш раиси М.М. Исҳоқов
Илмий кенгаш илмий котиби О.Ж. Ирисқулов
Илмий раҳбар Ш.С.Ғаффоров
Талабгор Б.Э.Рахимов
Do'stlaringiz bilan baham: |