Rafiyev yengil aòLEÒika va uni o‘QIÒish meòodikasi

Mashqda kuch kelish. 
Yengilatletikachilarning mashq
vazifalarini hal etish uchun, sportchiga katta kuch keladigan,
ya’ni uning organizmiga katta yuk tushadigan, zo‘r keladigan
(hajmi, jadalligi va boshqarish murakkabligi jihatidan)
mashqlar qilish kerak bo‘ladi. Albatta, bu darajaga asta-
sekin yetiladi. Guruh bo‘lib o‘tkaziladigan yengil atletika
mashg‘ulotlarida kuch kelishni ko‘paytirish mashqlar
zichligini oshirish (guruh bo‘lib start olish va tezlanishlar,
biri ketidan ikkinchisi ketma-ket sakrash, uloqtirishda bir
vaqtda ko‘p asoboblarni ishlatish, tekis yugurishda va to‘siqlar
osha yugurishda, estafetada, o‘yinlarda, maxsus mashqlarda
guruh bo‘lib mashq qilish) hisobiga bo‘ladi. Shuningdek,
darsning tayyorlov qismidagi mashqlarni jadalroq bajarish
yo‘li bilan ham; yugurishni, sakrashni, uloqtirishni ko‘proq
takrorlash, ular o‘rtasidagi tanaffuslarni kamaytirish bilan
ham mashqda kuch kelishi ko‘paytirsa bo‘ladi.
Kuch kelishni oshirish uchun, musobaqalar, estafetalar
va o‘yinlar shaklida o‘tkaziladigan mashqlari, jumladan aniq
uloqtirishdan, ta’sirga hozirjavoblikdan va hokazolardan
musobaqalarda ham qo‘llanadi. Emotsional ko‘tarinkilik
bunday mashqlarni jadalroq bajarishga yordam beradi.
Bunday mashqlar qatori kishini to‘lqinlantirmaydigan, lekin
tirishqoqlik va matonat talab qiladigan mashqlar ham qilinadi.

---

363
Kuch kelishni (ayniqsa hajmini) oshirish bilan birga
mushaklarni va oyoq bo‘g‘inlarini jarohatlanishdan saqlash
uchun yugurish, sakrash, uloqtirish va maxsus mashqlarni
yumshoq yerda (o‘tloq yoki bazi tuproqli joylarda), qipiqli
yo‘lkalarda bajariladi.
Stadionlarda ko‘proq sakrash va boshqa maxsus mashqlar
o‘tkaziladigan yo‘lkalardan foydalaniladi. Balandlikka
sakrashda va langarcho‘p bilan sakrashda hozirgi vaqtda
sportchilar baland ko‘tarmalar ustiga tushadilar.