2.3-§ Ўқувчиларнинг «радиотўлқинларни тарқалиши ва қабул қилишга » га оид билимларини ўзлаштиришини тажриба синов натижалари ўқув йилида «Умумий ва экспериментал физика» кафедраси доценти Қ. Турсунов раҳбарлигида Қарши шаҳридаги 19 ўрта физика, математика ва чет тиллари чуқурлаштирилиб ўқитилаётган ихтисослаштирилган мактабда педагогик амалиётимни ўтказдим. Педагогик эксперимент амалиёт давомида мактабнинг физика ўқитувчиси М. Мустафоқулова раҳбарлигида ўтказишга эришдим. Назорат ва тажриба синфларга 40 тадан ўқувчи ажратилди. Режада ажратилган соат қисқа бўлганлигидан айрим мавзулар факультатив дарс соатларида ўтилди. Тажриба синфларида «Радиотўлқинларини тарқалиши » бўйича қуйидаги мавзуларни ўтдим.
Электромагнит тўлқинлар шкаласи. Радиотўлқинлар.
Радиотўлқинларининг атмосфера қатламларида тарқалиши.
Радиотўлқинларини олис масофага узатиш ва қабул қилиш жараёни.
Радиотўлқинларини узатувчи ва қабул қилувчи қурилмалар.
Радиотўлқинларининг радиоэшиттиришда, телевиденияда ва техникада қўлланилиши кабилар.
Назорат синфларда мавзулар дарсликларда берилган мавзулар бўйича ҳеч қандай қўшимча материаллардан фойдаланилмасдан ўтилди.
Тажриба синфларда эса ҳар бир мавзуга оид тайёрланган тарқатма материаллардан ўқувчиларга тарқатиб ҳар бир мавзу тажрибалар асосида ўтилди.
Барча мавзулар ўтилгач назорат ва тажриба синфлардан ёзма назорат ишлари ва савол- жавоблар ўтказилди.
Назорат ишига қуйидаги саволларни киритдим
Радиотўлқинларининг асосий параметрларини биласизми?
Ер атмосфераси қандай қатламлардан иборат?
Кандай радиотўлқинларини биласиз?
Радиоэшиттириш ва телевиденияда қанақа радиотўлқинларидан фойдаланамиз?
Узоқ радиоалоқаларда тўлқин узунлигини йилнинг фаслига, суткани вақтига боғлиқлиги қандай тушунтириб берасиз ?
Тажриба
синфдаги ўқувчиларнинг ёзма ва оғзаки саволларга жавоблари
Ўқувчи лар сони
Ёзма иш натижалари
Оғзаки сўров
натижалари
«2»%
«3» %
«4» %
«5» %
«2»
«3»
«4»
«5»
1с
40 100%
6/15
16/40
16/40
2/5
4/10
20/50
10/25
6/15
2с.
40 100%
8/20
20/50
8/20
4/10
6/30
16/40
10/25
8/20
3с.
40 100%
4/10
16/40
18/45
2/5
4/10
18/45
16/40
2/5
4с
40 100%
8/20
20/50
6/25
2/5
8/20
12/30
16/30
4/10
5с.
40 100%
6/15
16/40
16/40
2/5
4/20
20/50
16/30
-/-
Назорат ва тажрибасинфлардан олинган натижалар ўзаро таққосланганда шу нарса маълум бўлдики :
Назорат синфлардаги ўқувчилар берилган барча саволларнинг 66% га ўзлаштириш билан якунлашган.
Тажрибасинфларда эса бу ўзлаштириш 85% ни ташкил этган.
Демак қушимча тайёрланган тарқатма материаллардан фойдаланиш, дарс жараёнини турли тажрибалар асосида ўтиш мавзуни ўзлаштириш самарадорлигини оширади деб айта оламиз.