Рақамли иқтисодиёт Дилором тожибоева. Рақамли иқтисодиёт ва унинг таълим тизимига талаблари 3 Маркетинг

Алишер ОҚБОЕВ,
НамМТИ тадқиқотчиси.
Тикув-трикотаж корхоналарида брендинг стратегиясини ишлаб 
чиºиш методологияси
Методология разработки брендовой стратегии на швейно-
трикотажных предприятиях
Methodology of development of branding strategy in sewing and 
knitting enterprises
УЎТ: 671.1:5
Калит сўзлар: 
бренд, брендинг, брендни бошқариш, бренд қуриш, бренд стратегиялари, ривожла-
ниш, резонанс ва қиймат модели, тикув-трикотаж саноати.
Ўзбекистон тўқимачилик ва тикув-трикотаж 
саноати иқтисодиётининг реал секторида юқори 
улушга эга бўлган ва ишлаб чиқариш занжирини тў-
лиқ қамраб олган ягона саноат соҳаси ҳисобланади.
Кейинги йиллар мобайнида саноатда амалга 
оширилган изчил ислоҳотлар натижасида тўқима-
чилик, тикув-трикотаж саноатини ривожланишида 
кескин ўзгаришлар рўй берди ва натижада ушбу 
тармоқ стратегик жиҳатдан муҳим бўлган соҳалар-
дан бирига айланди.
Ўзбекистон шароитида миллий бренд яратиш-
нинг ўзига хос жиҳатларини аниқлаш, маҳаллий 
брендларнинг шаклланишини ўлчаш ва баҳолаш 
бўйича нафақат мамлакатимизда балки жаҳон 
олимлари томонидан ҳам бир тўхтамга келинмаган. 
Фикримизча, бренд яратишнинг асосий йўналиши 
корхона активларини кўпайтиришга эмас, балки, 
доимий мижозлар сонини оширишга, инвестиция-
ларни йўналтиришга аҳамият қаратишдир. 
Истеъмолчилар билан муносабатлар ўрнатиш 
ва маҳаллий тикув-трикотаж корхоналари томони-
дан амалга оширилаётган бренд яратиш амалиёти 
ананавий кўринишга эга ҳисобланиб, ривожлана-
ётган брендлар асосан дизайнерлик йўналишла-
рига хосдир. Ушбу жиҳатларни инобатга олганда 
тикув-трикотаж корхоналарининг самарали бозор 
фаолияти учун бренд стратегиясини ишлаб чиқиш 
масаласи ўта долзарб ҳисобланади. 

---

116
Biznes-Эксперт
№ 7, 2020
СТРАТЕГИЯ
Брендинг стратегиясини ишлаб чиқиш – бу
менежерлар, маркетологлар, PR бўйича мутахас-
сислар, дизайнерлар ва реклама берувчилар ишлай-
диган мураккаб босқичма-босқич жараёндир. Улар-
нинг самарали ўзаро таъсири натижаси корхона ўз 
имиджини ривожлантиришга, шунингдек, истеъ-
молчиларда ижобий тасаввурни шакллантириш-
га эришилади. Корхонанинг бренд стратегияси, 
бренд ларни бозорда жойлаштириш стратегиясига 
асос ланади. Бренд стратегиясининг ҳар бир эле-
менти умумий позициялаш стратегиясини акс эт-
тириши учун ушбу брендга тегишли маҳсулотлар 
бозорда ўзининг энг ноёб хусусиятларини кўрсата 
олиши лозим. Шунинг учун аввало брендни жой-
лаштиришга бўлган ёндашувни аниқлаш, сўнгра
бозорда позициялашни аниқлаш концепцияси-
ни ишлаб чиқиш лозим, бунинг асосида брендни 
ривож лантириш стратегияси амалга оширилади.
Брендни бошқаришнинг стратегик жараёни 
бренд нимани англатишини ва уни рақобатчилар-
га нисбатан қандай жойлашиш кераклигини аниқ 
тушунишдан бошланади. Брендни режалаштириш 
бир-бирига боғланган учта моделдан фойдаланади:
– брендни