Bu generator ekologik sof, iqsodiy jihatdan anchagina arzon, qurilmasi sodda va ishonchli hisoblanadi. Bu qurilma eloktromagnit maydon energiyasidan oqilona foydalanishga mo’ljallangan. Induksion tok generatori inson harakati davomidagi kinetik energiyani elektr energiyaga aylantiriladi. Qurulma qo’zg’almas qismiga mis simlar o’rami joylashtiriladi, harakatlanuvchi qismiga doimiy magnit o’rnatilib, u inson har bir qadami davomida harakatga keladi va magnit oqimi o’zgarishini ta’minlaydi. Bu esa induksion tok oqimini hosil qiladi.
Magnit oqimini vaqit bo’yicha o’zgarishi induksion elektr yurutuvchi kuchni hosil qilishini hisobga olgan holatda
(1)
(2)
(3)
(4)
R tashqi manba qarshiligini “0” ga tengligidan (4)ni qaytadan yozamiz.
(5)
(3) va (5) formulalarni taqoslash orqali quyidagi ishchi formula hosil qilinadi.
(6)
I – hosilaviy tok kuchi;
r – mis simning ichki qarshiligi;
B – magnit maydon induksiya vektori (o’rtachasi);
∆S – magnit oqimi o’zgarayotgan sirt (g’altak ichki sirti);
∆t – magnit oqimi o’zgarish vaqti;
a)
Yo’lak generatorlarining foydali ish keoffitsientini oshirish maqsadida ko’p qavatli binolar zinalariga o’rnatish maqsadga muvofiq. Zinalar chap qismi (devor bilan himoyalanmagan qismi)da harakat takroriyligini ta’minlash uchun prujinalardan emas, balki richagdan foydalaniladi, richakning yelkalari bir-birlaridan farq qilishi zarur. Yelkalar farqi orqali magnit oqim o’zgarishini yanada ortirishga erishamiz. Zamonaviy inshoatlar parallel zinalari oraliq masofasini hisobga olgan holda, katta yelka parallel zinalar orarasiga, kichik yelka zinaning chap qismi chetida joylashtiriladi. Bunda bir harakat bilan oyoq ostidagi va parallel zinalar orarasigi magnitni ham harakatga keltiradi. Bu bilan yo’laklarlardagi yo’lak generatorlariga qaraganda 2 barobar ko’proq elektr energiyasini olish imkonini beradi.
chizma
Kichik yelkaga o’rnatilgan induksion tok generatorlaridan olinadigan quvvat.
B = 5 T (tesla)ga ega bo’lgan magnitdan foydalaniladi;
∆S1 = 2πrg’lg’1 = 2*3.14*2.5*10-2*6*10-2 = 9.42*10-3 m2
Kuzatishlarga asosan ∆t = 0.5 c
Mis sim ichki qarshiligini quyidagi formula orqali aniqlaymiz:
= 1.72*10-8 Ω*m (mis sim solishtirma qarshiligi)
rm = 5*10-4 m (mis sim radiusi)
S = 7.85*10-7 m2 (mis sim yuzasi)
l1 = 9.42 m (g’altakka o’ralgan mis sim uzunligi)
Kichik yelkada induksion tok generatori 2 ta ekanligini hisobga olsak, kichik yelkadagi umumiy quvvat
Katta yelkaga o’rnatilgan induksion tok generatorlaridan olinadigan quvvat.
B = 5 T (tesla)ga ega bo’lgan magnitdan foydalaniladi;
∆S2 = 2πrg’lg’2 = 2*3.14*2.5*10-2*15*10-2 = 2.35*10-2 m2
Kuzatishlarga asosan ∆t = 0.5 c
Mis sim ichki qarshiligini quyidagi formula orqali aniqlaymiz:
= 1.72*10-8 Ω*m (mis sim solishtirma qarshiligi)
rm = 5*10-4 m (mis sim radiusi)
S = 7.85*10-7 m2 (mis sim yuzasi)
l2 = 23.5 m (g’altakka o’ralgan mis sim uzunligi)
Katta yelkada induksion tok generatori 2 ta ekanligini hisobga olsak, katta yelkadagi umumiy quvvat
Hisoblashlarga asosan har bir sikilda 0.33 W elektr energiyasi yig’iladi, ________________da insonning har bir qadami (qadam kuchi F=100N va undan yuqori) davomida 2 ta sikl bo’lishini hisobga olsak, har bir qadamda 0.66 W elektr energiyasini yig’ishga erishamiz. Zinaning ixtiyoriy qismida …………. Generatorlardan foydalanib yo`lak generatorlariga qaragabda 2 barobar ko`prok elektr energiya olish maqsadida ketma-ket zinalar holati biroz o’zgartiriladi,ya’ni ketma-ket zinalar orasidan ……. Generatorlardan foydalanish uchun maxsus joylar ajratiladi.Bu orqali zinaning ixtiyoriy qismida yo’lak generatorlariga qaraganda 2 barobar ko’p elektr energiyasi yig’iladi va qurilmaning qo’llanilish ko’lami ortadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |