R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

o ‘rganildi. U nlilardagi lablanganlik-lablanmaganlik, til orqa, til
o ‘rta, til oldi, yuqori torlik , quyi va o ‘rta kenglik belgilari shular
jumlasidandir. Biroq har bir unlining mohiyati-substantsiyasiga bu
zohiriy belgilar qay 
darajada daxldor degan muammo nazariy
o ‘rganish jarayonida fonem alarning variant-invariantlik muammosi
ostida tadqiq qilindi. H a r bir unlining (undoshlarning ham)
mohiyati 
nazariy u su lla r d a
ochib 
berildi. 
Shunday 
holatni
morfologiyada ham k u z a tis h mumkin. Bunda so‘z turkumlari, har
bir turkumga xos 
gram m atik shakllar aniqlandi. Grammatik
sliaklning zohiriy b e lg ila r i — nutqiy xususiyati tadqiq qilindi.
Masalan, har bir Icelishiikning 20 dan 50—60 tagacha ma’nosi
ajratilib, tavsiflandi. Bu ma’nolarni yanada ko‘paytirish mumkin
edi. Zero hodisalar c h e k s iz b o iib , u lar qanchalik k o ‘paysa, manba
rnohiyatini shuncha 
q o r o n g ‘ilashtiradi, to ‘sib q o ‘yadi. Quyidagi
rnisollarga diqqat qiling:
Gulnoraning kitobi
Gulnoraning opasi .
Gulnoraning uyi
Gulnoraning yig risi
Bunda empirik y o n d a sh u v qaratqich kelishigining «qarashlilik»,
«mansublik», «egalik», 
«subyekt-harakat» kabi to'rtta m a’nosini
farqlashni taqozo qiladi (qatorni yana davom ettirish va m a’nolar
sonini ko‘paytirish m u m k in ). Bu — zohiriy ma’n o , nutqiy hodisa.
Impirik tilshunosdan m ohiyatga to m o n bundan chuqurroq borish
talab qilinmaydi. N a za riy o tch i kelisliikning har bir qoilanishidagi
farqdan «ko‘z y u m ib » , umumiy 
jihatni qidiradi. Farqlarning