N u t q i y m a ’noda oldingi sem em a raqelanishidan farqli o ia r o q ,
« s h a x s iy b a h o » sem asi kuchayib, «shaxsiy m unosabat» darajasiga
y e t a d i.
S h u asosda leksem a sem em asining b u turini «kuchli
ijo b iy lik » , «munosabat» va «so‘z-gap» sem alari qurshovi tarzida
q a b u l q ila m iz . D em ak , lek sem an in g ikkala sem asi o ‘zaro «shaxsiy
b a h o » va «shaxsiy m unosabat» semalari asosida darajali ziddiyatda
tu r sa ., v a z if a sem alarining o ‘ziga xosligi asosida ek vip olen t ziddiyat
h o s i l q ila d i.
[q o y il]
leksema.si ikkinchi sem asi bilan
[tasanno], [ofarin]
l e k s e m a la r i bilan paradigmatik m unosabatda b o ia d i. Leksem a bir
t o m o n d a n o ‘z sem antik k o ia m i bilan ushbu leksem adan farqlansa,
ik k in c h i to m o n d a n , uslubiy xoslanganligi va b o ‘yoqdorligi bilan
92
ham ajralib tu r a d i.
[qoyil\
leksem asida uslu b iy belgi «so'zlashuvga
xoslik» tarzida
b o is a ,
[
tasanno
],
[ofarin\
leksemalari
badiiy
bo‘yoq
Leksemalar o r a sid a g i yana bir m u h im farq ulam ing sem antik
im koniyati va, s h u asosd a, vazifa sem alarid a.
[qoyil\
leksemasi
fe ila r bilan e r k in birikuv hosil qila o lm a y d i. U n in g fe ila r bilan
b o g ia n ish i d erivatsiya darajasida.
[gilm oq],
[
bo'lmoq
],
[qolmoq]
fe ila r i bilan b irik ib , yuqorida aytilgandek, q o ‘shm a f e i hosil qiladi,
Do'stlaringiz bilan baham: |