Dem ak, sifa td o sh s h a k li
[
-gan], [-yotgan],
[ -
adigan/ydigan
]
k o ‘rinishiga ega.
207
S ifa td o sh n in g bu u ch ko'rinishi o ‘zaro « fe’lni otga va qism an
f e ig a b o g ia sh » U G M s ig a birday ega b o ig a n iig i sababli quyida
u la r n in g faqat ma’ noviy to m o n ig a e’ tibor qaratiladi.
[-
g a n
] k o ‘rsatkichi bilan shakllangan sifatdoshning m a ’noviy
x u su siy a ti asosida keyingi fe ’ldan anglashilgan harakatdan ilgari
sodir b o 'lu v c h i harakatni predm etning atributiv belgisi sifatida
ifo d a la sh
yotadi.
Lekin
sifatdosh
ifodalagan
harakat
nutq
m o m e n tig a c h a sodir b o im a g a n b o iis h i m u m k in . M asalan,
Ion
xotin, men borguncha shu xatni o iit borgan bolani o'ldirib yubor
(Ert.) B u shaklli sifatdosh ifodalagan harakat d avom iy (
Sochiga
bitta-ikkita oq oralagan xotin chiqib eshikni ochdi)
b o iis h i ham
m u m k in .
T o ‘ rt h olat fe’li —
yot, tur, o ‘tir, yur
fe'llariga q o sh ilg a n d a ham
shakl u s h b u m a ’iro bilan b o ia d i. Bu, albatta, f e in in g lug‘aviy
m a’n o s ig a b o g iiq h o ld a yu z beradi.
[-
yotgan
]
shaklining m a ’noviy m ohiyati davom iy harakatni
n a r sa /sh a x sn in g atributiv belgisi sifatida berish. Misollar:
Nay ovozi
kelayotgan tepaning oldiga yetdim.
(S .A y n .)
Do'stlaringiz bilan baham: |