R. I. Toshmuhamedov

26-rasm. Petsitsa:
1 - meva tanasi; 2 - gimenial qatlam: bunda uning xaltachasining turli yetilish davri va 
paraiizalar ko'rinadi.
barglarida parazitlik qiladi. Mitseliysi meva etida joylashgan bo'ladi.
Topshiriqlar
1. Gerbariy materiallari lupa vositasida kuzatiladi (petsitsa va sklerotiniya).
2. Meva va vegetativ tanalar rasmi chizib olinadi.
3. Fiksatsiyalangan petsitsa apotetsiyidan ko'ndalang kesik tayyorlanadi.
4. Mikroskop katta obyektivida askosporali xaltachalar kuzatilib, chizib oli­
nadi.
Ish tartibi
Yig'ilgan gerbariy materiali lupada qaraladi. Substratga yopishish uchun xizmat
qiladigan ip shaklidagi mitseliysi, zamburug'ning tarelkasimon yoki voronkasimon
tanasi - apotetsiy tuzilishi o'rganiladi. Apotetsiydan tayyorlangan kesik buyum
oynasidagi glitserin tomchisiga qo'yib, qoplagich oyna bilan yopiladi. So'ngra
mikroskopning kichik obyektivi orqali qaraladi. Xaltachalar bilan parallel joylash­
gan mevasiz ip - parafizali gimenial qavat aniqlanadi va rasmi chizib olinadi. Ostki
qavatiplektenxima deyiladi. Bu gifalar to'pidan tashkil topgan bo'lib, rizoid vazifa-
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

sini bajaradi.
Mustahkamlash uchun savollar
1. Diskomitsetnamolar qabilasining mevali daraxtlarda qanday turi parazitlik qi­
ladi?
2. Diskomitsetnamolar qabilasi vakillarining pirenomitsetnamolar qabilasi vakil-
lariga o'xshashlik va farqlanuvchi qanday belgilarga ega.
3. Petsitsa zamburug‘i mitseliysi bilan qayin po‘kagi zamburug‘i mitseliysining
tuzilishdagi farqi nimada?
11-mavzu. BAZIDIOMITSETSIMONLAR SINFI (Basidiomycetes)
Kerakli materiallar: 
tirik va spirtda fiksatsiya qilingan chin po‘kak (Fomes