|
porshenni almashtirish. porshenlar etak qismida uyulish paydo bo`lganda, porshen tubini va yuqoridagi kompression halqa sirtini kuyishi, porshen halqasi ariqchasini yeyilishi ruxsat etilganidan ko’payganda ular almashtiriladi.
Porshenni dvigatelni avtomobildan yechmay almashtiriladi: poddon karterdan moy to`kiladi, blok kallagi va poddon karter yechib olinadi, shatun boltlarini sh’linti olinadi va bo`shatib olinadi, shatun pastki kallagi olinadi va shkastlangan porshen shatun va porshen halqalari bilan birgalikda yuqoriga sug`urib olinadi, so`ng porshen bobishkasi teshigidan stopor halqasi olinib press yordamida porshen barmog`i olinib shatundan porshen ajratib olinadi. Lozim bo`lganda shu press yordamida shatunni yuqori kallagidagi bronzali vtulka chiqarib olinadi.
porshenlarni almashtirishdan oldin, ularni tsilindr bo`yicha tanlash lozim. Buning uchun porshenni shunday tanlash lozimki, uning ta`mir guruhi gilzani (tsilindr) ta`mir guruhiga mos tushsin va tsilindrga tushirilgan porshenni lenta-shchup yordamida o`lchanadi. Buning uchun porshenni kallagini pastga qaratib gilza ichiga tushiriladi, bunda porshen etagi cheti gilza tortsasi bilan tushishi, gilza va porshen orasidagi lenta-shchup esa porshen barmog`i o`qiga ‘kr’endikulyar tekislikda bo`lishi lozim. So`ng dinamometr bilan lenta-shchup tortiladi va tortish kuchi o`lchanadi. Bunda tortish kuchi ruxsat etilgan chegarada bo`lishi lozim. Lenta-shchup o`lchovi va tortish kuchi har xil avtomobillar uchun Ekspluatatsiya bo`yicha yo`riqnomada yoki ta`mir bo`yicha qo`llanmada berilgan. Misol, ZIL-130 dvigatteli uchun yog`onligi 0,08 mm, kengligi 13 mm li lenta-shchup ishlatiladi, bunda tortish kuchi 35...45 N bo`lishi lozim. Agar tortish kuchi tavsiya etilganidan farq qilsa, shu o`lchov gurihidagi boshqa porshen yoki istisno tarzida qo`shni o`lchov guruhi olinadi va yana uni tsilindr bo`yicha tanlanadi.
Ishonchlilik- bu avtomobilni vaqt ichida yoki bosib o`tilgan yo`l bo`yicha Ekspluatatsion koprsatkichlarini talab etilgan chegarada saqlagan holda berilgan mezonda va ishlash sharoitida, TXK, ta`mirlash, saqlash va transportirovka qilishda (tashishda) transport ishini bajarish xossasidir. Avtomobillarni ishonchliligi uning loyihalashda va tajriba namunasini me`yorga yetkazishda kiritiladi, ishlab chiqarish jarayonida ta`minlanadi va muhim Ekspluatatsion xossalaridan biri sifatida Ekspluatatsiya jarayonida paydo bo`ladi va saqlanadi. SHuning uchun avtomobillarni konstruktorlik, ishlab chiqarish va Ekspluatatsion ishonchliligi mavjud.
Avtomobillarni ishonchlilik nazariyasida avtomobillarni har xil muammolari, yaratish uslublari va Ekspluatatsiyasi birgalikda kopriladi: fizik-kimyoviy eskirish nazariyasi, ishonchlilikni statistik nazariyasi (ishonchlilikni baholash va hisoblash usullari, buzilishlar va nosozliklar to`g`risida ma`lumotlarni yig`ish va tahlil qilish), ishonchli avtomobillar konstruktsiyasini yaratish usullari (ishonchlilikni iqtisodiy tahlil qilish uslublari, texnik, ‘sixofiziologik, atrof-muhit ta`sirini hisobga olish usullari), avtomobillarni ishlab chiqish usullari (ishonchlilik koprsatkichlari, ishlab chiqarish madaniyati va tejamliligi bo`yicha detallar sifatini baholash usullari), Ekspluatatsiya sharoitida ishonchlilikni ta`minlash usullari (TXK va ta`mirlash rejimlarini asoslash), avtomobil ishonchliligini iqtisodiy (Tejamkorligi).
Zamonaviy avtomobillarni ishonchliligini murakkab muammolarini avtomobil detallarini yeyilishiga va sinishiga olib keluvchi fizik-kimyoviy jarayonlar nazariyasini chuqur o`rganmasdan hal qilish mumkin emas Bu nazariya asosida avtomobillarni konstruktsiyasini yaratish, ishlab chiqarish va Ekspluatatsiya qilish bo`yicha amaliy takliflar ishlab chiqilmoqda. Avtomoyuillarni ishonchliligi butun xizmat muddati davomida doimiy bo`lmaydi. Detallarni yeyilishi, ularda qaytmas jarayonlarni to`planishi (charchash, yeyilish, zanglash) natijasidla nosozliklar va buzilishlarni paydo bo`lishi ehtimolligi ko’payadi. YAngi avtomobillarni ishonchliligi bosib o`tgan yo`li ko’p yoki mukammal ta`mirlangan avtomobillarni ishonchligiga nisbatan yuqoridir.
Avtomobillarni Ekspluatatsion xossasini yaxshilash va texknik-iqtisodiy koprsatkichlarini (harakat xavfsizligi, unumdorlik, tejamkorlik, rentabellik) oshirish uchun agregatlarni, tarmoqlarni, tizimlarni va butun avtomobilni ishonchligiga bog`liq bo`lgan uni texnik holatini o`zgarish sabablarini va qonuniyatlarini bilish lozim.
Avtomobillarni ishonchliligi buzilmasdan ishlash, uzoq muddat ishga yaroqlilik, ta`mirlanuvchanlik va saqlanuvchanlik xossalari bilan xarakaterlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
