R. D. Dusmuratov buxgalteriya hisobi


 Materiallarni kirimga olish vaqtida baholash



Download 8,08 Mb.
Pdf ko'rish
bet163/338
Sana26.04.2022
Hajmi8,08 Mb.
#583816
1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   338
Bog'liq
Dustmurodov B.H.N

 
9.2. Materiallarni kirimga olish vaqtida baholash 
 
Tovar-moddiy zaxiralarni baholash metodlari quyidagi me’yoriy 
hujjatlar bilan belgilanadi: 
­
№4 «Tovar-moddiy zaxiralar» nomli BXMS (yangi tahriri) 
(O‘zR MV 52-sonli buyrug‘i bilan 15.06.2006-y. tasdiqlangan, O‘zR 
AV 1595-raqam bilan 17.07.2006-y. ro‘yxatga olingan); 
­
chet el valutasida ifodalangan operatsiyalarni buxgalteriya 
hisobi, statistik va boshqa hisobotlarda aks ettirish tartibi to‘g‘risida 
Nizom (2.09.2004-y. O‘zR MV 98-sonli Iqtisodiyot vazirligi 41-sonli, 
DSK 2004-57–sonli, MB 257-V-sonli, DavStatQo‘mita 8-sonli 
buyruqlari bilan tasdiqlangan, O‘zR AV 1411 raqam bilan ro‘yxatga 
olingan). 
Yuqorida ko‘rsatilgan me’yoriy hujjatlarning qoidalarga muvofiq 
materiallarni kirim qilishda quyidagi usullar bo‘yicha baholash 
belgilangan (9.2-rasm). 
Tovar-moddiy zaxiralar (xomashyo, materiallar, sotib olingan 
yarim tayyor mahsulotlar va b.) qabul qilishda oldin qat’iy hisob 


242 
baholari bo‘yicha: normativ yoki reja tannarxi hisobot oyi oxiriga ularni 
tayyorlashning haqiqiy tannarxini hisoblash sharti bilan hisobga olinadi. 
9.2-rasm. Materiallarni kirim qilishda baholash usullari. 
9.3. Materiallarni hisobdan chiqarish vaqtida baholash 
 
№4 «Tovar-moddiy zaxiralar» nomli BHMSning 7-bandiga 
muvofiq, zaxiralar hisobdan chiqarilish paytida quyidagi 3ta usuldan biri 
bo‘yicha baholanadi (yangi tahriri, O‘zR MV 52-sonli buyrug‘i bilan 
15.06.2006-y. tasdiqlangan, O‘zR AV 1595 raqam bilan 17.07.2006-y. 
ro‘yxatga olingan) (9.3 - rasm). 
Bozor munosabatlari rivojlangan mamlakatlarda tovar-moddiy 
zaxiralarni baholashning quyidagi usullari ham qo‘llaniladi: keyingi 
partiya kirimga – birinchisi chiqimga (NIFO), bazisli va boshqa.
Korxona tomonidan maxsus tartibda foydalaniladigan (qimmat-
baho metallar, qimmatbaho toshlar va h.k.) va bir-birining o‘rnini 
bosmaydigan (ya’ni ular oddiy tarzda bir-birini o‘rnini bosmaydi) hamda 
maxsus loyihalar uchun ishlab chiqarilgan va mo‘ljallangan (foydala-
niladigan) tovar-moddiy zaxiralar tegishli birligining identi-fikatsiya-
langan tannarxi bo‘yicha baholanadi. 
Ushbu usulda maxsus xarajatlar tovar-moddiy zaxiralarning 
alohida turlariga olib boriladi. Ushbu usul maxsus loyihalarga mo‘ljal-
Materiallarni kirim qilishda baholash 
usullari
Sotib olingan materiallar xarid bahosi va 
keltirish xarajatlarini qo‘shgan holda
Debitor qarzni qoplash uchun sotilgan tovarlar 
qiymati bo‘yicha 
Korxonada tayyorlangan materiallar haqiqiy 
tannarxi bo‘yicha 
Sifati buzilgan yoki ma’naviy eskirgan 
materiallar sotish mumkin bo‘lgan bahoda
Ustav kapitaliga ulush sifatida olingan 
materiallar ta’sischilar kelishgan bahoda 
Balansdan tashqari schotlarga qabul qilinganda 
shartnoma bahosida 
Tekinga olinganda bozor bahosi bo‘yicha
Valuta sotib olinganda shu sanadagi O‘zR MB 
kursi bo‘yicha 


243 
langan buyumlar uchun, ular sotib olingan yoki ishlab chiqarilganidan 
qat’i nazar, mos keladi.
AVECO usuli bo‘yicha tovar-moddiy zaxiralar har birligining 
qiymati shunga o‘xshash zaxiraning davr boshida o‘rtacha o‘lchangan 
qiymatidan va davr davomida sotib olingan yoki ishlab chiqarilgan 
o‘xshash zaxira birligining qiymatidan kelib chiqqan holda aniqlanadi.
Tovar-moddiy zaxiralar birligining qiymatini AVECO usuli 
bo‘yicha aniqlash shunga o‘xshash zaxiralar umumiy tannarxini ularning 
umumiy miqdoriga bo‘lish yo‘li bilan aniqlanadi. Bunda umumiy 
tannarx mos ravishda davr boshiga bo‘lgan tovar-moddiy zaxiralar 
tannarxi va miqdori va davr davomida olingan zaxiralarni tannarxi bilan 
miqdoridan tashkil topadi. O‘rtacha miqdor korxona tomonidan 
tanlangan usulga qarab, vaqti-vaqti bilan yoki zaxiralarning har bir yangi 
Download 8,08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   338




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish