Р 38 р 38 О. Д. Раҳимов, И. Х. Сиддиқов, М. О. Муродов. Ҳаёт фа

хавфлар дейилади
. Хавфлар таъсирида инсон соғлиғига зарар 

---

5 
этади, ҳаѐти хавф остида қолади ва организмнинг меъѐрий
фаолияти қийинлашади.
Ҳаѐт фаолияти хавфсизлиги – 
ушбу мақсадга олиб борувчи 
йўл, услуб ва воситалар мажмуидир. У атроф-муҳит ва инсоният-
га таҳдид солувчи хавфларнинг табиатини, уларни юзага келиш 
ва таъсир этиш қонуниятларини, хавфларни юзага келишини 
олдини олиш тадбирларини, хавфлардан ҳимояланиш усуллари 
ва хавф таъсирида юзага келган салбий оқибатларни бартараф 
этиш йўлларини ўрганувчи илмий билимлар соҳаси ҳисобланади. 
Ҳаѐт фаолияти хавфсизлиги фани – 
инсон ҳаѐтий фаолияти 
учун қулай шароитлар яратиш ва инсонни техносферадаги 
антропоген ҳамда табиий хавфлардан ҳимоялашга қаратилган 
тадбирлар мажмуи ва воситалар тизимини ўрганади.
Ҳаѐт фаолияти хавфсизлиги – 
инсонни техносфера билан 
қулай ва ўзаро хавфсиз таъсирини ўрганувчи фандир. 
Инсон учун қулай ва хавфсиз фаолият шароитини яратиш 
қуйидаги 
вазифаларни ечишни
талаб этади:
1. Хавфлар идентификацияси, яъни хавф манбалари, юзага 
келиш сабабларини соний баҳолаш ва таҳлил этиш. 
2. Иқтисодий самарали йўллар асосида хавфларни бартараф 
этиш ѐки хавфли ва зарарли омиллар таъсирини бартараф этиш. 
3. Хавфли ва зарарли омиллар таъсири оқибатларини 
бартараф этиш ва мавжуд хавфлардан ҳимоялаш. 
4. Яшаш муҳитининг қулай (“комфорт”) ҳолатини яратиш. 
Ҳаѐт фаолияти хавфсизлиги соҳасидаги амалий вазифаларнинг 
асосий йўналишлари бахтсиз ҳодисалар сабабларини олдини 
олиш ва хавфли ҳолатларни юзага келишини бартараф этишдан 
иборатдир. 
«Ҳаѐт фаолияти хавфсизлиги» инсоннинг ҳаѐтида содир 
бўладиган турли формадаги хавфларни бартараф этиш ва улардан 
ҳимояланиш йўлларини ўрганишга қаратилган назарий фандир. У 
кенг қамровли илмий-амалий изланишлар ва тадқиқотлар асосида 
ривожланиб, такомиллашиб боради. 
Инсоннинг ҳаѐт фаолияти хавфсизлигини таъминлашда, 
илмий-назарий изланишлар асосида вужудга келган қонунлар, 
низомлар, стандартлар, кўрсатмалар, қоидалар ва санитар-техник 
меъѐрлар ҳамда уларни ўрганиш бўйича узлуксиз таълим-тарбия 
тизимини вужудга келтириш, уни ривожлантириш муҳим ўрин 

---

6 
тўтади. Шу сабабли, айрим ривожланган давлатларда «Ҳаѐт 
фаолияти хавфсизлиги» фани бошланғич синфлардан тортиб 
олий ўқув юртлари дастурларигача киритилган.