Quyuqlashtiruvchi polimer kompozitsiya qovushqoqligining haroratga bog‘liqligi

Ishlab chiqilgan quyuqlashtiruvchi tarkib bilan gul bosilgan matolarning struktur-mexanik xossalari.
Miqdori: oksidlangan kraxmal – 60 g/kg va AE –1,0 g/kg
1-jadval

PVA, g/kg	Quyuqlashtiruvchi tarkibi	Singish daraja-si,%	Fiksa- siya daraja- si, %	Plastik mustah- kamli-gi, g/sm^2	Rang intensivligi, K/S e^Ea.
0,5	Oksidlangan kraxmal - AE	63,2	54,3	8,7	17,3
	Oksidlangan kraxmal	61,4	51,7	7,4	14,2
1,0	Oksidlangan kraxmal-AE	67,4	61,7	9,6	15,6
	Oksidlangan kraxmal	64,3	58,2	8,2	11,2
1,5	Oksidlangan kraxmal-AE	78,2	73,3	11,2	12,3
	Oksidlangan kraxmal	72,3	70,4	10,4	8,7
2,0	Oksidlangan kraxmal-AE	86,8	83,6	14,8	9,2
	Oksidlangan kraxmal	84,2	81,4	12,2	5,4

Jadvalda keltirilgan ma’lumotlardan kо‘rinadiki, kompozitsiya tarkibiga modifikatorlar PVA va AE ning kiritilishi oquvchanlik chegarasining bir maromda kamayishi kuzatiladi. Shu sababli bо‘yovchi moddalar komponentlari va zaruriy qо‘shimchalar hamda aralashma tarkibidagi ularning nisbatidan qat’iy nazar quyuqlashtiruvchilarning bir-biriga moyilligidan dalolat beradi[10-12].

Ta’kidlash lozimki, kompozitsiya tarkibidagi PVA konsentratsiyasining ortib borishi bilan matoga bо‘yoqning singishi va fiksatsiya darajasi ham ortadi. Masalan, PVA ning 1,0 g/kg konsentratsiyasida singish va fiksatsiya darajasi tegishlicha 67,4% va 61,7% ni tashkil etadi. PVA konsentratsiyasi 2,0 g/kg gacha oshirilganda esa, singish darajasi 86,8% gacha, fiksatsiya darajasi esa 83,6% gacha ortishi kuzatildi.
Gul bosilgan ipak tolali asosidagi matolarning asosiy kо‘rsatkichlaridan biri matodagi rang mustahkamligi hisoblanadi. U asosan haroratga va termofiksatsiyaning davomiyligiga bog‘liq bо‘ladi. Shuni inobatga olib turli harorat va termofiksatsiya vaqtining rang ekspluatatsion xossalariga ta’siri о‘rganildi.