Quritish jarayonlari, uskunalari va ularni xisoblash reja: Umumiy tushuncha. Quritish protsessining muvozanati

Gidrostatikaning asosiy tenglamasi
Gidrostatikaning asosiy tenglamasini bir o’lchamli barqaror ko’rinishga keltirilgan holati uchun yozilsa, tinch turgan suyuqlikning istalgan nuqtasidagi bosimning x va u o’qlar bo’yicha o’zgarishi nolga teng bo’lib, bosim vertikal z o’q bo’yicha o’zgaradi. SHuning uchun xususiy hosila miqdorini bilan almashtiramiz, u holda:


.

Bundan

(2.1)

Tenglamaning chap va o’ng qismini ρg ga bo’lib, ishoralarini o’zgartiramiz:


.

Bir jinsli aniq siqilmaydigan suyuqliklarning zichligi o’zgarmas bo’lgani uchun

yoki .
Bu tenglamani integrallaymiz, u holda:
. (2.2)

Bu tenglama gidrostatikaning asosiy tenglamasi deyiladi.

Tenglamada z – ixtiyoriy gorizontal tekislikka nisbatan olingan nuqtaning balandligi (nivelir balandlik) yoki geometrik napor, - statik yoki pьezometrik bosim kuchi.

Gidrostatikaning asosiy tenglamasiga muvofiq, tinch turgan suyuqlikning har qanday nuqtasida nivelir balandlik va statik bosim kuchlarining yig’indisi o’zgarmas miqdorga teng. Nivelir balandlik va statik bosim kuchi metr hisobida ifodalanadi. Umumiy holda tenglamani quyidagicha yozish mumkin:
(2.3)

R₀- tinch turgan suyuqlik sirtiga ta’sir qilayotgan atmosfera bosimi.

(2.3) tenglamadan ko’rinib turibdiki, tinch turgan bir jinsli suyuqlikning bir xil hajmida bitta gorizontal tekislikda joylashgan barcha zarrachalari bir xil gidrostatik bosim ostida bo’ladi. Har qaysi nuqtadagi gidrostatik bosimning kattaligi suyuqlik ustunining balandligiga bog’liq.
(2.3) tenglama Paskalь qonunining bir ko’rinishidir, ya’ni bu formulaga binoan, tinch holatdagi suyuqlikning istalgan nuqtasiga ta’sir etayotgan tashqi bosim suyuqlikning barcha nuqtalariga o’zgarishsiz uzatiladi.