Qurilishda axborot texnologiyalari laboratoriya ishi

Qurilishda axborot texnologiyalari LABORATORIYA ISHI

KOMPYUTER TARMOQLARIDA ISHLASH.
INTERNETDA MA’LUMOTLAR IZLASH.

Ishning maqsadi:

• Tarmoq turlari
• Tarmoq topologiyalarining ulanish turlari va ishlash prinsiplari haqida ma`lumot berish.
• Lokal tarmoqda ishlash bo`yicha ko`nikma hosil qilish.
• Internet tarmoqlari orqali hujjatlarni yuborish va qabul qilishni o'rganish

Apparat qurilmalari va tarmoq dastur ta'minoti orqali o'zaro bir-birlari bilan hamohang ishlay oladigan kompyuterlar majmuiga tarmoq deyiladi.

Kompyuter tarmog‘i

Kompyuter tarmog‘i – bu apparat va programmali tashkil etuvchilardan iborat bo‘lgan, hamda birgalikda kelishilgan holda ishlaydigan murakkab kompleksdir. Tarmoqni to‘liq o‘rganish uni tashkil etuvchi elementlarini ishlash tamoillarini bilish kerak bo‘ladi. Bu tashkil etuvchilar quyidagi to‘rt qatlamdan biriga tegishli bo‘lishi mumkin:
1. Kompyuterlar.
2. Kommunikatsion qurilmalar.
3. Operatsion tizimlar.
4. Tarmoq ilovalari.

Lokal, shahar va global kompyuter tarmoqlari

Kompyuter tarmoqlarini ularning geografik joylashishi, masshtabi hamda hajmiga qarab bir nechta turlarga ajratish mumkin, masalan:
Lokal tarmoq - bir korxona yoki muassasadagi bir nechta yaqin binolardagi komp’yuterlarni o‘zaro bog‘lagan tarmoq.
Shahar tarmoqlar – mamlakat, shahar, va viloyatlar darajasida kompьyuterlarini va lokal tarmoqlarni maxsus aloqa yoki telekommunikatsiya kanallari orqali o‘zaro bog‘lagan tarmoqlar.
Global tarmoqlar - o‘ziga butun dunyo kompьyuterlarini, abonentlarini, lokal va Shahar tarmoqlarini telekommunikatsiya (kabelli, simsiz, sun’iy yo‘ldosh) aloqalari tarmog‘i orqali bog‘lagan yirik tarmoq.

Uzoq kommunikatsiya tarmoqlari bilan ishlash tezligi, ularning fizik o'lchoviga muvofiq:

• LAN ( Local-Area Network) lokal tarmoq (bir ofis, bino ichidagi aloqa);
• CAN (Campus-Area Network) - kampus tarmoq, bir-biri bilan telefon yoki modemlar bilan ulanish, ammo yetarlicha bir-birlaridan uzoqda joylashgan kompyuter lokal ` tarmoq;
• MAN (Metropolitan-Area Network) katta tezlik bilan aloqa uzatish (100 Mbit/s)

imkoniyatiga, katta radiusga (bir necha o‟n km) axborot uzatuvchi kengaytirilgan tarmoq;

• WAN (Wide-Area Network) keng masshtabli (mintaqaviy) maxsus qurilma va dasturlar

bilan ta'minlangan alohida tarmoqlarni birlashtiruvchi yirik tarmoq;

• GAN (Global-Agea Network) global (xalqaro, qit‟alararo) tarmoq;