Qurilish materiallari va konstruksiyalari

b) Korxonaning ishlab chiqarish quvvati.
Loyihalanayotga korxonaning ishlab chiqarish quvvatini hisob- kitob qilish zavod, sex, bo‘limning ish rejimi va ruxsat qilingan tayyor maxsulotlarni ishlab chiqarishga muvofiq ravishda amalga oshirish kerak. Berilgan topshiriqqa asosan soatda, smenalar, sutkada va yilda loyihalanayotgan korxonaning ishlab chiqarish quvvati 2-jadvalda beriladi.
Har bir texnologik tizim uchun ishlab chiqarish mahsuldorligi quyidagi formula bilan hisoblanadi:

Bu yerda, M_x –xisoblanayotgan tizim maxsuldorligi;
M_t – sex (korxona)ning berilgan maxsuldorligi;
B – brakdagi yo‘qotishlar – 1,5%.

M_x /1000

Bu yerda, – maxsulotuyilma zichligi, kg/m³.
Hisoblash

Bu yerda M_t –600 ming m³, B – brakdagi yo‘qotishlar – 1,5%.

Loyihalanayotgan korxonaning ishlab chiqarish rejasi

t/r	Mahsulotning nomi	O‘lchovbirligi	Mahsuldorlik
			yilda	sutkada	smenada	soatda
1	Polistrol blok	m^3	604 568,5	2 208,6	1204,3	151
2	Polistrol blok	t	413 197,95	1692	823	104

Ishlab chiqarish jarayonida yo‘qotishlarni hisobga olgan holda xomashyolarga bo‘lgan talab

№	Ishlab chiqarishdagi yo‘qotishlar	O‘lchov birligi	Ishlab chiqarish quvvati
			Soat	Smena	Sutka	Yil
1.	Sifatsiz maxsulot va yo’qotishlar 1,5%	m^3	2,19	18	36,2	9037
2.	Tashishda 1%	m^3	1,5	12	24	6091,4

Elektr quvvatiga bo’lgan ehtiyojni hisoblash

Elektr quvvatiga bo’lgan ehtiyoj barcha uskunalarning yillik elektr quvvati yig’indisiga teng. Yillik elektr quvvatiga bo’lgan ehtiyoj, barcha uskunalarnig yillik elektr quvvati ehtiyojining yig’indisiga teng va quyidagicha aniqlanadi:

E_yil = E ⃰n=100 4880= 488000 kVt
bu yerda: E =100 kVt/soat –bir soatlik elektr yuritgichlar quvvati jami n – biryildagi ishchi hisobiy fond, soat.
Tayyor mahsulot birligida sarf qilinadigan elektr quvvatining miqdori (E_bir)

quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
kVt/t
bu yerda: U_y^h =400000/yil sexning yillik hisobiy unumdorligi,
E_yil – yillik elektr quvvati sarfi, kVt

	Yillik	Kunlik	soat	Jami
Korxonaning elektr energiya sarfi	488000 kVt	1862,5	187,9	488000 kVt
Elektr uchun ketadigan xarajat miqdori	170800000	651908,3	81488,5	170800000

g) texnologik asbob – uskunalarni tanlash va hisoblash
Xomashyo turidan kelib chiqib texnologik jarayon uchun zarur bo‘lgan asbob – uskunalar turi va ishlab chiqarish quvvatini qabul qiladi, uning sonini hisoblaydi. Texnologik asbob-uskunalarning xarakteristikasi 5-jadvalda beriladi.
Asbob-uskunalarn texnologik xisobi uchun formulaning umumiy ko‘rinishi quyidagicha:
,
Bu yerda - o‘rnitilgan mashinalar soni;
-berilgan texnologik bo‘lim bo‘yicha talab qilingan soatdagi mahsuldorlik;
-tanlangan tipdagi mashinaning soatdagi mahsuldorligi;

• 
  -vaqt bo‘yicha uskunalardan foydalanishning me'yoriy koeffitsienti (0,8-0,9 qabul qilinadi).
  
• 
  

Texnika xavfsizligi va mehnat muhofazasi
Mehnat xavfsizligi xizmatining asosiy vazifalari qurilish maydonida va unga bog’liq bo’lgan ish jarayonlarida sodir bo’ladigan jaroxatlanish va boshqa baxtsiz hodisalarni keltirib chiqaradigan sabablarni bartaraf qilish va tashkilot ma’muriyatining ishchi va xizmatchiga ish sharoitini yaxshilab berish ustidan nazorat qilib turish, fan va texnika yutuqlarini joriy qilish asosida mehnat xavfsizligi va himoya vositalarini mustaqil takomillashtirish, qurilishda mehnat mehnat madaniyatini oshirish baxtsiz hodisalarni oldini olishda qaratilgan tashkiliy, texnik, sanitariya tadbirlarini ishlab chiqish va joriy etishdan iborat.
Mehnat muhofazasining zamonaviy qurilishda, ob’yektlarida temir beton korxonalarida tutgan o’rni beqiyos. Hozirgi zamon qurilish tartibi xalq xo’jaligining en murakkab ishlab chiqarish jarayonlaridan biriga aylandi. Ishchilarning kasbiy malakasini oshirish ishning sifatiga va ularning xavfsizligiga bevosita bog’liqdir. Mehnat xavsizligini to’la va tez taminlangani uchun ishchi va xizmatchilarning mehnatga bo’lgan munosabatlarini tubdan o’zgartirishga majbur qila oladigan uslubiy tadbir lozim bunda ularning mehnati natijalariga moddiy ta’sir ko’rsata olsin mehnat xavsizligini boshqarish – bu mehnat jarayonida odamlarning saqlab qolishga qaratilgan bir qator texnikaviy, tashkiliy, tozalik va davolanish bo’yincha chora – tadbirlarni ishlab chiqish va amalda bajarilishini ta’minlash nazorat qilib borishdan iboratdir.
Zamonaviy qurilish obyektlarida mehnat xavsizligini boshqarishni tashkilot bo’yincha bosh muhandis, brigada bo’limlarida va qurilish maydonlarida esa muttasadi raxbar xodimlar amalga oshiradilar. Uslubiy va tashkiliy ishlarni bu borada xavfsizlik muhandisi olib boradi.