Qurilish materiallari

Gipssementpussolan bog'lovchilar (GSPB) gips (50-75%), sement (15-25%) va aktiv mineral qo'shimchalar (10-25%) birgalikda tuyib olinadi. Bog'lovchida gips boshlang'ich mustah­kamlikni, sement keyingi mustahkamlikni, aktiv mineral qo'shimchalar esa qotgan turg'unlashtiruvchi vazifani o'taydi. GSPV asosida devorbop panellar, sanitariya-texnika kabinalari, boshqa buyumlar tayyorlanadi.
Plastifitsirlangan (gidrofil) sementlar - klinker tuyilayotgan paytda uning tarkibiga 0,25% (massa bo'yicha) lignosulfonatlar va shu kabilar gidrofil organik qo'shimchalar kiritib tayyorlanadi. Ular asosida olingan beton va qorishmalar harakatchanligi yuqori bo'ladi. Buning hisobiga beton va qorishmaning suv sement nisbati pasayadi, zich beton hosil bo'ladi, sovuqqa chidamliligi ortadi, sement sarfi 10–20% gacha kamavadi.
Gidrofob sement- klinker tuyulayotganda 0,1-0,2% milonaft, asidol, yog'li kislotalar, kub qoldiqlari va shu kabilar qo'shib olinadi. Uning gigroskopikligi kam bo'lib, tashish va saqlashda aktivligini yo'qotmaydi. Gidrofob qo'shimchalar beton va qorishmalarni qisman plastifitsirlaydi, harakatchanligini oshiradi, keyinchalik sovuqqa chidamliJikni, suv o'tkazmaslikni ta'minlaydi. Sementda gidrofoblik bir necha 10 yillar davomida saqlanadi.
Oq va rangli portlandsementlar toza ohaktosh va oq soztuproq asosida olinadi; Ular tarkibida temir va marganets oksidtari va shu kabilar qo'shimchalar bo'lmasligi kerak, aks holda sement rangi o'zgaradi. Sement xom ashyo gaz yoqilg'isida kuydirilib, hosil bo'lgan klinker chinni yoki rangi chiqmaydigan metallardan tayyorlangan sharchalar yordamida tuyib olinadi. Oq sement 400 va 500 markalarda ishlab chiqariladi. Talabga ko'ra oppoqlik koeffitsiyenti (absolut shkala vositasida, %) nurni qaytarish koeffitsiyenti yordamida aniqlanadi. Bunga ko'ra koeffitsiyent oq sement 1 navi 80% dan, 2 navi 75% va 3 navi 68% dan ko'p bo'lishi kerak.
Rangli sementlar oq sementga ishqor muhitiga chidamli pigmentlar (oxra, temir suriki va shu kabilar) aralashtirib olinadi. Oq va rangli sementlar bezak qurilish qorishmalari, zinapoyalar, bordyur toshlari, piyoda yo'llari, arxitektura qismlari olishda ishlatiladi.