Qurilish materiallari

Tilingan yog'och xarilar bo'ylama arralab tayyorlanadi. Ular ko’ndalang kesim yuzasiga ko'ra plastina, chorak g'ola , pushtaxta, taxta, brus va bruscha turlariga bo'linadi va kesish usuli 13.7-rasmda ko`rsatilgan. Xarini bo'ylamasiga ikkiga bo'lib, plastina, to'rtta teng bo'laklanib chorak g'o'la olinadi. Xarini brus va taxtalarga tilishdan qolgan eng chetki taxtalari pushtaxta deyiladi. Eni qalinligidan ikki baravar katta bo'Igan yog'och - taxta, eni ikki qalinlikdan oshmaydigan taxta esa - bruscha deyiladi. Taxta qalinligi 13-100 mm, eni 80-250 mm. Taxta ignabargli daraxtdan 6,5 m gacha, bargli daraxtdan 5,5 m gacha, 0,25 m qadam bilan bo'lishi mumkin. Taxta yon chetlari arralangan (to'g'ri qirrali) va yon chetlari arralanmagan turlarga bo'linadi (13.8-rasm).





13.7-rasm. Xodani kesish usuli.


Xari to'rt tomonidan arralansa, brus hosil bo'ladi. Bruslarning ko'ndalang kesim yuzasi o'lchami 110x110 mm dan 220x260 mm gacha. Brus qavatlararo to'sinlar, yog'och konstruksiyalar tayyor- lashda ishlatiladi. Bruschalar esa yog'och konstruksiyalari elementlari va duradgorlik buyumlari olishda ishlatiladi.




13.8-rasm. Yog'och materiallar:
a - plastinalar; b - chetvertinalar; d - pushtaxta; e - yon cheti
arralanmagan taxta; f- bir yon cheti arralangan taxta: g- ikki yon cheti
arralangan taxta; h - to'rt burchagi olinmagan brus; i - brus.
Bundan tashqari qurilishda deyarli barcha binolarda shpuntlangan taxta (13.9-rasm) va pogonaj detallari – zinapoya tutqichlari - a, plintuslar - b, galtellar (devorni shift bilan tutashgan joyini yopish uchun) - c va deraza va eshik chetlarini yopish uchun nalichniklar – d qo`llaniladi (13.10-rasm a,b,c,d.).





13.9 – rasm. Shpuntlangan taxta.

1. 
   b)
   

3. 
   d)