Qurilish materiallari ishlab chiqarish korxonalarining iqtisodiyoti

 
yillik amortizatsiya 
summasining asosiy fondlar balans qiymatiga bo‘lish orqali (foizda) hisoblandi. 
Amortizatsiya me’yori
 
quyidagi formula yordamida hisoblanadi: 
1
1
F
Т 
F
F
Н
а
л
an
х 
−
=
(1.) 
Bu yerda: 
F 
1
- asosiy fondlarning dastlabki qiymati; 
F 
t 
- asosiy fondlarning tugatish qiymati; 
T
a
- asosiy fondlarning amortizatsiya muddati yoki xizmat muddati, yil. 
Asosiy fondninng dastlabki qiymati - asosiy fondlari sotib olish vaqtidagi 
harajatlar summasi (etkazib berish, o‘rnatish yoki montaj harajatlari bilan birga). 
Eskirishni qayta tiklash qiymati - asosiy fondlarning bugungi kundagi 
inflyatsiya, qayta baholash va hokazolarni hisobga olgan holda hisoblangan 
qiymati. 
Qoldiq qiymat - bu asosiy fondlarning dastlabki yoki tiklash qiymati bilan 
eskirish summasi o‘rtasidagi farqdir. 
Asosiy ishlab chiqarish fondlari qurilish korxona va tashkilotlaming ishlab 

---

70 
chiqarish quvvatiga bevosita ta’sir ko‘rsatadi. 
Ishlab chiqarish quvvati - berilgan mashina va asbob-uskunalar, 
texnologiyalar va ishlab chiqarishni tashkil qilish uslubida mahsulot ishlab 
chiqarishning maksimal hajmi. Buni hisobga olgan holda qurilish korxonasining 
yillik, choraklik va oylik ishlab chiqarish quvvatini aniqlash mumkin. Bundan 
tashqari, quyidagi formula yordamida korxonaning o‘rtacha yillik quvvatini 
hisoblash ham amaliyotda keng qo‘llanilmoqda: 
12
12
2
1
1
P
F
P
F
F
F
Chiq 
ish

−

+
=