Qurilish materiallari, buyumlari va konstruktsiyalarini ishlab chiqarish

 
 
3.“Insert” metodi 
“Insert” metodi Metodning maqsadi: 
Mazkur metod talabalarda yangi axborotlar 
tizimini qabul qilish va bilimlarni o‘zlashtirilishini yengillashtirish maqsadida qo‘llaniladi, 
shuningdek, bu metod talabalar uchun xotira mashqi vazifasini ham o‘taydi. 
Metodni amalga 
oshirish tartibi: 

o‘qituvchi mashg‘ulotga qadar mavzuning asosiy tushunchalari mazmuni 
ѐ
ritilgan in‘ut-
matnni tarqatma 
ѐ
ki taqdimot ko‘rinishida tay
ѐ
rlaydi;

yangi mavzu mohiyatini 
ѐ
rituvchi matn ta`lim oluvchilarga tarqatiladi 
ѐ
ki taqdimot 
ko‘rinishida namoyish etiladi;

ta`lim oluvchilar individual tarzda matn bilan tanishib chiqib, o‘z shaxsiy qarashlarini 
maxsus belgilar orqali ifodalaydilar. Matn bilan ishlashda talabalarga quyidagi maxsus 
belgilardan foydalanish tavsiya etiladi:

---

16 
“Magmatik tog‟ jinslari” mavzusini «Insert» usulida o‟rganish. 
V 
]
- 
? 
Er qobig‘ining qalin 
qatlamlarini o‘osil etgan bir yoki 
bir necha mineraldan tashkil 
topgan tabiiy birikmalar - t o g‘
j i n s l a r i - deb yuritiladi. 
Tabiatdagi keng tarqalgan tog‘ 
jinslari 
polimineralli 
(ko‘p 
mineralli) bqlib, masalan, granit 
tog‘ jinsi tarkibiga dala shpati, 
slyuda, kvarts minerallari kiradi. 
Tog‘ 
jinslari 
yerning 
ichki 
qismida 
va 
sirtida 
bqlib 
turadigan 
turli 
geologik 
jarayonlar mao‘sulidir. 
Tog‘ 
jinslari o‘osil 
bqlish sharoitiga kqra 3 turga 
bqlinadi: magmatik, chqkindi,
metamorfik bqlib, bular o‘am
qz navbatida guruo‘chalarga 
bqlinadi. 
Magmatik 
(otqindi) 
tog‘ jinslari - magmaning - 
silikatli suyuq qizigan eritmani 
yer bag‘rida yoki yuzasiga 
chiqib qotib qolishidan o‘osil 
bqladi. Boshqa tog‘ jinslarining 
o‘ammasi 
magmatik 
tog‘ 
jinslaridan turli yqllar bilan 
o‘osil bqladi. 
CHqkindi 
jinslarni 
shakllanishiga quruqlikda va suv 
o‘avzalarida 
sodir 
bqlgan 
ximiyaviy, fizikaviy va biologik 
jarayonlar sabab bqladi. 
Metamorfik 
(shakli 
qzgargan) jinslar esa magmatik,
chqkindi 
jinslarning 
yuqori 
o‘arorat va bosim tahsirida 
qzgarishidan o‘osil bqlgan.