Quloq tomoq

Profilaktikasi  umumiy chiniqtirish. Odatda bolani 
ko‘chaga aylantirgani olib ketayotganda uning boshiga is-
siq qalpoqcha kiygiziladi. Bunday qilish shart emas. Chun-
ki quloq tashqaridan emas, ichidan yallig‘lanadi. Buning 
uchun respirator infeksiyalar, angina kasalliklarini vaqtida 
davolash kerak.
Emizikli bolalarda kasallik tez-tez qusish bilan kechadi: 
oshqozondan chiqayotgan ovqat bo‘laklari eshituv nayi 
orqali o‘rta quloqqa tushadi va uning yallig‘lanishiga sabab 
bo‘ladi. Bunga bolaning noto‘g‘ri holatda yotishi sabab 
bo‘ladi. Bolaning qulog‘idan o‘pish ham yomon oqibat-
larga olib kelishi mumkin. Chunki bolaning quloq pardasi 
nozik bo‘lib, bunday hollarda yirtilishi mumkin. Go‘daklar 
hamda o‘rta yoshdagi bolalarda o‘rta quloq yallig‘lanishiga 
infeksiyani burun-tomoq orqali tarqalishi sabab bo‘ladi. 
Shamollagan bolani har xil holatda yotqizish kerak. Agar-
da bolani uzoq vaqt bir holatda yotqizilsa, ekssudat o‘rta 
quloqqa tarqalishi ehtimoli ortadi. Bolaga burnini to‘g‘ri 
qoqishni o‘rgatish lozim.

---

47
Burundan oqayotgan suyuqlikni ichiga tortish xavfli 
hisoblanadi. Bunda infeksiyali suyuqlik osonlik bilan o‘rta 
quloqqa boradi.
Bolalarda nafas olish ko‘pincha buziladi, bunga sabab 
adenoidlar o‘sib ketishidir. Bundan tashqari adenoidlar 
o‘sib, ular eshitish naylarini yopib qo‘yadi va qon ayla-
nishini buzadi, bu o‘rta quloqda yallig‘lanish jarayoniga 
sabab bo‘ladi.
Mastoidit
Mastoidit – so‘rg‘ichsimon o‘sim-
taning suyak elementlarini parchalay-
digan o‘rta quloqning o‘tkir yiringli yal-
lig‘lanishidir. Ko‘p hollarda bu kasal-
lik o‘tkir yiringli otit asoratlaridan biri 
deb hisoblanadi. Aynan so‘rg‘ichsimon 
o‘simtaning suyak to‘qimasi destruksi-
yasi tufayli mastoidit o‘tkir o‘rta otitdan 
farqlanadi (19-rasm).
Mastoidit paydo bo‘lishiga sabab 
– nog‘ora bo‘shlig‘ida yiring to‘pla-
nishidir. Yiring uzoq vaqt bo‘shliqda 
qolib ketgani sababli so‘rg‘ichsimon o‘siqchadagi kataklar-
ni bir-biridan ajratib turuvchi suyak to‘siqchalari yemirila-
di, natijada yaxlit bo‘shliq hosil bo‘lib, bu bo‘shliq yiring 
bilan to‘lgan bo‘ladi.
O‘tkir o‘rta otit kechishida quloq orti sohasida og‘riq 
kuchayadi. Og‘riq so‘rg‘ichsimon o‘simtani, uning cho‘q-
qisini bosib ko‘rilganda kuchayadi.
Bunda eshitish pasayib, quloq shang‘illaydi, undan yi-
ring oqadi. Yiring ko‘p, quyuq va sarg‘imtir bo‘ladi. Tana 
harorati 38–39°C gacha ko‘tariladi.
Quloq suprasining orqa tomonida, ya’ni so‘rg‘ichsimon 
o‘siqcha sohasida shish, teri qizarib, qalinlashganligi ko‘ri-
nadi. Paypaslaganda og‘riq zo‘rayadi.
19-rasm. Mastoidit,