Quloq tomoq

Paratonzillyar abssess
Paratonzillyar abssess – o‘tkir angina asorati his-
oblanadi. Kasallikka sabab – infeksiyaning lakunalardan 
yoki fol likulalardan bodomcha bezlar orti bo‘shliqlariga 
tushi shidir. Jarayonning kechishi – organizmning immum 
holatiga va infeksiya virulentligiga bog‘liq bo‘ladi. Para-
tonzillyar abssess ning kechishida shishgan, infiltrativ va 
abssesslanadigan bosqichlar kuzatiladi. Bodomcha bezlari-
da joylashishiga ko‘ra oldingi, o‘rta va tashqi abssesslar ta-
fovut qilinadi. Oldingi paratonzillyar abssess ko‘proq uch-
rab turadi, u bodomcha bezlar yoki to‘qimada bodomcha 
bezning ustki tubi oldida joylashadi.
Paratonzillyar abssess ko‘pincha bir tomonda bo‘ladi. 
Odatda kasallik anginadan keyin boshlanadi. Yutinganda 
og‘riq zo‘rayadi, umumiy holsizlik va darmonsizlik kucha-
yadi, yutinish qiyinlashadi, salivatsiya zo‘rayadi. Og‘izdan 
yoqimsiz hid keladi. Chaynov muskullarining trizmi ro‘y 
beradi, tovush manqalanib chiqadi. Bo‘yin va jag‘ osti 
limfa tugunlari kattalashib, og‘riq beradi. Faringoskopi-
yada yumshoq tanglay, oldingi ravoqcha qizarib ketgani 
va shishgani ko‘rinadi. Tilcha keskin infiltratlanib, bo‘rtib 
chiqadi. Tegib ko‘rilganda fluktuatsiya aniqlanadi. Ko‘pin-

---

131
54-rasm. Murtak atrofidagi yiringlagan joylar:
I — murtak atrofidagi yiringli joyni kesish; II — tonzillektomiya 
bosqichlari; a — tanglay oldingi yoychasini murtakning medial 
tomoniga tortib kesish; b — tanglay murtagini ajratish; d — murtakka 
sirtmoq qo‘yish.
II
cha abssess oldingi ravoqcha yoki ravoqchalar orasidagi 
bodomcha bezlari usti bo‘shlig‘i orqali boshlanadi. Tash-
xis anamnez, shikoyat, faringoskopiya manzarasiga qarab 
qo‘yiladi.
Kasallikning boshlang‘ich bosqichida konservativ davo 
qo‘llanilib, antibiotiklar, sulfanilamidlar, desensibili-
zatsiyalovchi vositalardan foydalaniladi. Mahalliy davo 
sifatida aerozol bilan davolash, tomoqni antiseptik prepa-
ratlar bilan chayish tavsiya etiladi. Fizioterapiya davo vo-
sitalaridan, magnit bilan davolash, ultratovush, davolovchi 
lazer muolajalaridan foydalaniladi. Abssess hosil bo‘lgan-
da, uni yorib ochish kerak bo‘la-
di. Paratonzillyar abssess oqilona 
davolanmasa infeksiya halqum oldi 
bo‘shlig‘i, to‘sh osti suyagi klet-
chatkasiga tarqalishi mumkin. Bu 
esa hayot uchun xavfli hisoblan-
gan  asoratlarni  keltirib  chiqaradi    
(54-rasm).
I
d
b
a

---

132