Qоzоqbоy yO‘ldоshеv, vаlijоn qоdirоv, jаlоlbеk yO‘ldоshbеkоv

Parda

280

Savol va topshiriqlar:

1. 
   Qo‘chqorning Olimjonga aytgan: “Bir qarasang, qo‘ylarga qarab “ko‘p tug‘ ” deydi, bir qarasang, o‘zbekka qarab “kam tug‘ ” deydi, —
   

gapi zamiridagi tagma’noga diqqat qarating. Qo‘y bilan o‘zbek

timsollari yonma-yon keltirilayotganini tushuntirishga urining _{http://eduportal}2.KomediyaqahramoniningOlimtoygaqarata:“Xotinarning

qorniga osilguncha paxta teradigan mashinani to‘g‘ri a”, — degan noroziligiga munosabat bildiring.
3. Qo‘chqorning: “Iye, unda chindan ham odamga o‘xsh r ek n.


Mana, biz ham “paxta terimiga” degan gapni eshi ishimiz bilan hamma ishimizni yig‘ishtirib qo‘yib, dalaga chiqib ke amiz. Bola-larimiz o‘qishini tashlaydi, xotinlarimiz emizikli bolasini...” degan so‘zlarini hayot haqiqatiga muv fiqligi jihatidan izohlang?

4. Olimjonning robotni maqtab: “U faqat ishlaydi! Ishlayveradi, ish-layveradi, ishlayveradi!” deganida Q ‘chq r: “Biz ham ishlayve-ramiz...”, deyishida qanday yashirin ma’no bor deb o‘ylaysiz?

5. Qo‘chqorning Alomat bilan dastlab suhbatlashgandagi: “Ha endi, gap-da...” tarzidagi javobi o‘zbek ruhiyatiga xos qanday jihatlarni aks ettirishini ayting.

6. Qo‘chqor tilidan asar voqealari mobaynida bir necha bor ishlatilgan “Rakatopsin” so‘zining ma’nosini izohlang.

7. Asarda Qo‘chqor tilidan aytilgan: “Iye, o‘chib qopti, deganing nimasi?.. M n shuncha gapni kimga gapirdim bo‘lmasam? Butun o‘zb kning dardini dasturxon qilib o‘tiribman. Doim shu, bizga o‘xshagan odam gapirsa, yo hech kim eshitmaydi, yo eshi-


dig­ani temir chiqadi...” degan noroziligi qanday ma’noga ega? 8. Alomat bilan nikohdan o‘tish borasidagi taklifni Qo‘chqor nega bu
qadar xijolatlik bilan aytdi deb o‘ylaysiz?

9. Alomat obrazi sizda qanday taassurot qoldirdi? Uning o‘ziga xos jihatlarini topishga urinib ko‘ring. Dramaturg qishloqdagi haqiqiy holatni aks ettirishda “temir xotin” obrazidan qanday foydalandi?

10. Qo‘chqorning: “Qumri bilan desangiz, jim o‘tirib ham gaplasha-­ verardik. Ichimizda”, degan gapini qanday tushunish mumkin? Bu holni izohlang.

281

11. Qo‘chqorning Alomatga qarata aytgan: “Qumrining qo‘llari qadoq bosib, yorilib ketgan bo‘lsayam, bir nimasi bor edi-da... O‘sha nima ekan-a? Bo‘lmasam, barmoqlarini ko‘sak tilib, g‘adir-budur qilib tashlagan. Qo‘lidan doim kirsovun aralash tappi hidi kelib turadi. Lekin nimasidir bor edi...” iqroridagi “nimadir”ni toping-chi?

12. Nega Qo‘chqor Alomatdan “...siz yig‘lolasizmi”, deb so‘radi?

Ayolning yig‘lolmasligi nimadan dalolat beradi? _http://13.Qo‘chqorning_eduportalAlomatgaqarata“Yo‘g‘-e,endiyig‘ashniham