KO‘MAKCHILI QURILMALAR YORDAMIDA ERGASHGAN Qo‘SHMA GAPLAR
Bosh gapda ifodalangan mazmunning sababini bildiruvchi ergash gaplar bosh gapga shuning uchun, shu sababli, shu tufayli singari ko‘makchili qurilmalar vositasida bog'lanadi. Ular bosh gap tarkibida keladi.
Ergash gapni bosh gapga bog`lovchi vositalami aniqlang. Qanday tinish belgisi qo‘yilganini va buning sababini izohlang.
1. Xalq Yusufbek hojidan zarra yomonlik ko‘rmagan, shuning uchun u qayoqqa yursa, shu yoqqa borishga hozir turar edi. (Abdulla Qodiriy) 2. Yozi bilan tinimsiz mehnat qildik, shu sababli mo'1 hosil oldik. (Olimjon Xoldor) 3. Tuzimlar o‘zgarsa ham, Inson o‘zgarmas ekan, Shul boisdan Payg`ambar Ummat g`amin yeganlar: Allohdan boshqasiga sig`inmagin deganlar. (A. Oripov) 4. Kamtarin bo'l, hatto bir qadam o‘tma g`urur ostonasidan, Piyolani shuning-chun inson o‘par doim peshonasidan. (E. Vohidov) 5. o‘zimiz juda cho‘Uab kelgan edik, shuning uchun kechirdik. (Abdulla Qodiriy)
Berilgan gaplardagi shuning uchun, shu sababli, shu tufayli kabi bog'lovchi vositalar tarkibidagi ko‘rsatish olmoshini chiqarib tashlab, ko‘makchi holida qo‘llang. Ergash gap kesimi tarkibida qanday o‘zgarish bo‘lganligini izohlang.
1. Maktabimizda sport klubi faoliyat olib bonnoqda, shuning uchun klub a'zolari turli musobaqalarda yaxshi natijalarni qoiga kiritmoqdalar. («G'uncha») 2. Musawirlikka menda havas uyg`ondi, shu sababli uning sirlarini o‘rganishga astoydil bel bog`ladim. (Said Ahmad) 3. Giyohvandlik — insondyat kushandasi, shu tufayli unga qarshi dunyo ahli ommaviy kurash olib bormoqda. (Gazetadan) 4. Beruniy ilm yo‘lidagi hamkoriikni juda qadrlar, shuning uchun ham o‘z davrining taniqli olimlari bilan ilmiy aloqalar o‘rnatgan edi. (Mirkarim Osim) 5. o‘qituvchi bolalarni nazmdan xabardor etishni o‘z burchi hisoblardi, shu bois «Guliston» va «Bo‘ston» kabi kitoblarni mustaqil mutolaa qilishga ruxsat bergan edi, (A. Qayumov)
Namuna: Maktabimizda sport klubi yaxshi faoliyat olib bormoqda, shuning uchun klub a'zolari turli musobaqalarda yaxshi natijalarni qo‘lga kiritmoqdalar — Maktabimizda sport klubi yaxshi faoliyai olib borayotganligi uchun klub a'zolari turli musobaqalarda yaxshi natijalarni qo iga kiritmoqdalar.
Ergash gapning bosh gapga bog'lanishiga diqqat qiling.
1. Olim kishilar har yerda aziz va hurmatlidir, shuning uchun har vaqt ilm olish ilinjida bo'l. 2. llmsiz inson - mevasiz daraxt, shuning uchun hamisha ilmlilar safida bo‘lishga intil. 3. Ilm martabasi martabalarining zo‘ridir, shu sababli yoshlikdan ilm olish payida bo'1. 4. Qog`ozga tushirilmagan ilm unitilib ketadi, shuning uchun bilganlaringni kelgusi avlodlarga yozib qoldirishga harakat qil. 5. Um — saodatga yo‘llovchi mash'al, shu tufayli uning insonlar hayotidagi o‘rni nihoyatda katta. («Otalar so'zi»)
Qanday ergash gaplar bosh gapga ko‘makchili qurilmalar
yordamida bog'lanadi? 2, Ko‘makchili qurilmalar ergashgan gapning qaysi qismida qo‘llaniladi?
Do'stlaringiz bilan baham: |