172
Úlgi
62-qosımsha
QMU qurılıs
fakulteti
dekanı J.Tawmuratovqa
Mámleketlik tiller kafedrası
oqıtıwshısı A.Saǵınbaevtan
MÁLIMLEME
2020-jıl 18-mart úshinshi juplıq 11:30 de bolatuǵın
ózbek tili sabaǵına 105-topar studentlerinen besewi:
(studentlerdiń familiyası, atı hám ákesiniń atları)
kelmegenligin málim etemen.
(qolı) A.Saǵınbaev
2020-jıl 18-mart
WÁSIYATNAMA
Wásiyatnama – bir shaxstıń (wásiyat etiwshiniń), ol
qaytıs bolǵan jaǵdayda, ózine tiyisli bolǵan mal-múlkke
iyelik etiw boyınsha erk-tilegi bayan etilgen hújjet. Ol anıq
úlgi boyınsha dúziliwi, belgilengen talaplarǵa (wásiyat
etiwshiniń huqıqıy qarım-qatnas qábileti, biyliktiń
nızamlılıǵı, wásiyat etiwshi tárepinen óziniń sońǵı erk-
tilegin bayan etiw erkinligi) juwap beriwi kerek.
Wásiyatnama boyınsha hárqanday shaxs (sonnan,
nızamda
belgilengen
miyrasxorlar
sheńberine
kirmeytuǵın shaxslar da),
sonday-aq, mámleketlik,
jámiyetlik, kooperativ shólkemler miyrasxor bolıwı
múmkin. Wásiyat etiwshi óz mal-múlkin (onıń bir
bólegin) bir yamasa birneshe miyrasxorǵa, sonday-aq,
yuridikalıq shaxslarǵa, mámleketke yamasa puqaralardıń
ózin-ózi basqarıw uyımlarına wásiyat etiw huqıqına iye.
Ol sonday-aq, wásiyatnamada óliminen soń onı qaysı
qábiristanǵa kómiw, estelik qoyıw
yamasa qoymaw,
173
qanday merekeler ótkeriw haqqında hám soǵan uqsas
biylikler beriw huqıqına iye.
Wásiyat etiwshi yamasa miyras qaldırıwshı
wásiyatnama dúzilgennen keyin onı qálegen waqıtta
biykar etiw hám ózgertiw barısında erkin bolıp,
bunda
ol biykar etiw yamasa ózgertiw sebeplerin kórsetiwge
májbúr emes.
Ózbekstan Respublikası Puqaralıq kodeksiniń
1124–1133-statyalarında wásiyatnama, onıń forması
hám jazılıw stili, túrleri, onı biykarlaw hám ózgertiw,
wásiyatnama menen baylanıslı basqa halatlar tolıq
kórsetip berilgen.
Wásiyatnamada, ádette, jazılǵan ornı hám waqtı
kórsetilgen halda jazba formada dúziliwi tiyis.
Tómendegi wásiyatnamalar jazba formada dúzilgen bolıp
esaplanadı: a) notarial tastıyıqlanǵan wásiyatnamalar; á)
notarial tastıyıqlanǵan wásiyatnamalarǵa teńlestirilgen
wásiyatnamalar.
Jazba formadaǵı wásiyatnamaǵa wásiyat etiwshiniń
óz qolı menen qol qoyılıwı kerek. Eger wásiyat etiwshi
qanday da bir fizikalıq kemshiligi,
keselligi yamasa
sawatsızlıǵı sebepli wásiyatnamaǵa óz qolı menen qol
qoya almasa, onıń ótinishi boyınsha
notarius yamasa
nızamǵa muwapıq wásiyatnamanı tastıyıqlaytuǵın
basqa shaxs bar bolǵanda, wásiyat etiwshi óz qolı
menen qol qoya almaǵanlıǵınıń sebepleri kórsetilgen
halda, wásiyatnamaǵa basqa shaxs qol qoyıwı múmkin.
Biraq notarius yamasa wásiyatnamanı tastıyıqlawshı
basqa shaxs, wásiyatnamadan mápdar shaxslar hám
olardıń shańaraq aǵzaları, wásiyat etiwshiniń nızamlı
miyrasxorları, tolıq qarım-qatnas qábiletine iye bolmaǵan
shaxslar, wásiyatnamanı oqıy almaytuǵın shaxslar,
jalǵan gúwalıq bergeni ushın aldın sudlanǵan
shaxslar
wásiyatnamaǵa qol qoyıwı múmkin emes.
174
Notarial tastıyıqlanǵan wásiyatnama wásiyat etiwshi
tárepinen jazılǵan yamasa onıń sózleri notarius tárepinen
jazıp alınǵan bolıwı kerek. Wásiyatnamanı keyingi
jaǵdayda jazıp alıw waqtında ulıwma qabıl etilgen texnika
qurallarınan paydalanıw múmkin.
Wásiyat etiwshiniń sózleri notarius tárepinen jazıp
alınǵan wásiyatnamanı qol qoyıwdan aldın wásiyat
etiwshi onıń tekstin notarius aldında tolıq oqıp shıǵıwı
tiyis. Eger wásiyat etiwshi ayırım
obyektiv sebepler
boyınsha wásiyatnamanı ózi oqıy almasa, onıń teksti
wásiyat etiwshige notarius tárepinen oqıp esittiriledi, bul
jaǵday wásiyatnamada tolıq sáwlelenedi.
Wásiyat etiwshiniń tilegi boyınsha wásiyatnama
notarius tárepinen onıń mazmunı menen tanısıp
shıqpastan (qupıya wásiyatnama) tastıyıqlanadı. Qupıya
wásiyatnamanı wásiyat etiwshi haqıyqıy dep esaplamaw
qáwpi (itimallıǵı) bolǵanlıǵı ushın óz qolı
menen
jazıwı hám qol qoyıwı kerek. Wásiyatnama eki gúwa
hám notarius qatnasıwında konvertke salınıp, konvert
jelimleniwi kerek. Gúwalar
familiya, atı hám ákesiniń
atları, turaqlı mákan jayların kórsetken halda konvertke
qol qoyıladı. Usı konvert gúwalar hám notarius qatnasında
basqa konvertke salınadı hám bul konvert te jelimlenedi,
notarius oǵan tastıyıqlaw grifin jazıp qoyadı.
Do'stlaringiz bilan baham: 
