Qobiliyat va pedagogik qobiliyat haqida tushuncha

9. Diqqatni taqsimlash qobiliyati – bir necha ob’ektlarga bir davrning o‘zida o‘z munosabatini bildirish. O‘quvchi, o‘qituvchi uchun diqqatning barcha xususiyatlari - hajmi, uning kuchi, ko‘chuvchanligi, idora qilina olishi va ishga solinishining taraqqiy etgan bo‘lishi muhimdir.
10. Konstruktiv qobiliyat - o‘quv-tarbiya ishlarini rejalashtirish va natijasini oldindan aytish qobiliyati. Bu qobiliyat o‘quvchi shaxsining rivojini loyihalashga, o‘quv-tarbiya mazmunini, shuningdek, o‘quvchilar bilan ishlash metodlarini tanlab olishga imkon beradi.
11. Gnostik qobiliyat – tadqiqotga layoqatlilik bo‘lib, o‘z faoliyatini, bu faoliyat jarayonini va uning natijalarini tekshirish hamda o‘rganish natijalariga muvofiq faoliyatni qayta qurish qobiliyatidir. Kаsbiy-pеdаgоgik fаоliyatning muvаfаqqiyatli аmаlgа оshishi ko’p jihаtdаn pеdаgоgning mахsus pеdаgоgik qоbiliyatlаrni egаllаgаnligigа bоg’liq:
T.I.Gаvаkоv pеdаgоgik qоbiliyatlаrni quyidаgi tаrzdа guruhlаshtirishni tаklif etаdi:
оb’еkt (tа’lim оluvchilаr)ni his etа оlish;
kоmmunikаtiv (kishilаr bilаn аlоqа o’rnаtish, sаmimiylik, mulоqоtchаnlik);
pеrtsеptiv (kаsbiy еtuklik, empаtiya, pеdаgоgik intuitsiya);
shахs dinаmizmi (irоdаviy tа’sir ko’rsаtish vа mаntiqiy ishоntirish qоbiliyati);
emоtsiоnаl bаrqаrоrlik (o’z-o’zini bоshqаrа оlish qоbiliyati);
krеаtiv (ijоdiy ishgа qоbiliyatlilik).
Olimlarning uzoq yillar olib borgan ilmiy-tadqi­qotlari va kuzatishlari natijasida pedagogik qobiliyatning quyida­gi asosiy sifatlari ajratib ko‘rsatilgan:

1. 
   O‘z kasbiga muhabbat, o‘quvchilarni seva olishi.
   
2. 
   Mutaxassislik fanini mukammal bilishi, unga qiziqishi.
   
3. 
   Pedagogik taktga (odob va go‘zallikka) ega bo‘lish.
   
4. 
   Bolalar jamoasiga singib keta olish.
   
5. 
   O‘z mehnatiga ijodiy yondashish.
   
6. 
   Javobgarlikni his etish.
   
7. 
   Tarbiyaviy bilimlarni egallaganligi.
   

Adabiyotlar:
1. Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. Toshkent: Ma’naviyat, 2008.
2. Azizxo’jaeva N.N. Pedagogik texnologiya va pedagogik mahorat. – Toshkent: Nizomiy nomidagi TDPU, 2006.
3. Pedagogik texnologiyalar va pedagogik mahorat. Darslik. N.T.Omonov, N.X.Xojaev, S.A.Madiyarova, Ye.I.Eshkulov. T.: “IQTISOD-MOLIYA”, 2009.
4. Xoliqov A. Pedagogik mahorat. – T.: IQTISOD-MOLIYA, 2011.
5. Hikmatnoma. //To‘plovchi N.Eshonqulov. Toshkent: Cho‘lpon, 1992