Qiziqarli kimyo


Vazir. (shohga qarab). Haqiqatda ham ajoyib hodisalar, agar u  haqiqiy afsungar bo‘Isa, gulni oldingi holatigakeltirsinchi? Shoh



Download 5,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet54/97
Sana03.03.2022
Hajmi5,03 Mb.
#479948
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   97
Bog'liq
hjacki 1824 Qiziqarli kimyo

Vazir.
(shohga qarab). Haqiqatda ham ajoyib hodisalar, agar u 
haqiqiy afsungar bo‘Isa, gulni oldingi holatigakeltirsinchi?
Shoh.
Eshitdingmi, chol?
Donishmand
Itoat, podshoxi olam ! Faqat menga suv keltirishsin
Shoh.
Donishmandga suv keltinlsin (xizmatkorsuv keltiradi. Shoh 
va vazir qizil gulni yana bir ko‘zdan kechirib, donishmandga berishadi)
Donishmand.
(qo‘lm iyuqongako‘tanb: Eyhudo! 0 ‘zingningqud- 
ratingni ko‘rsat, bu gulni oldingi holatiga qaytar! Gulni kosadagi suvga boti- 
radi, gul bir lahzada oqaradi. Gulning suvini silkitib tushiradi va vazirga 
uzatadi).
Shoh.
Mana, ishlarmg uchun mis chaqalar!
Vazir.
Sen afsungar bo' Isang, bu chaqalami oltmtangalargaaylantirasan.
Donishmand.
Mening arzimas ishlarim uchun kumush tangalar ham 
kifoya. Shohim, chaqalaringizni mana bu suvga soling (shoh chaqalarim 
hammaga ko‘rsatib suvga soladi. Donishmand qo‘lini yuqonga ko‘tanb, 
nimalarnidir o‘qiydi. Keyin chaqalarni suvdan olib, latta bilan ishqalab 
tozalaydi. Chaqalar kumush tangaga aylanadi!
Donishmand, shoh qarshisida ta’zim qiladi.
Shoh
. Donishmand ! Sen xazinadagi chaqalami kumush va oltin 
tangalarga aylantira olasanmi ?
Donishmand.
(ta’zim qilib). Podshohi olam! Men bu ishni bajara 
olaman, ammo hosil bo‘lgan tangalar halol bo‘lmaydi, ular Sizning xazi- 
nangizga zarar keltiradi. Shuning uchun ham Sizdan uzr so‘rayman!
91


Shoh.
HcTp, boldi ! Senga ruxsat!
D o n ish m a n d .
( ta ’zim q ilib ) Tashakkur, p odshohi olam! 
Ko'rishguncha! (orqa bilan yunb, sahnadan chiqib ketadi).
TAJRIBALAR TAFSILOTI
Shishada sharob emas, metiloranj eritmasi bor edi. Qadahlarning 
birinchisi toza, ikkinchisi tagida ozgina kislota eritmasi va uchinchisida 
ozgina xlorli ohakning to'yingan eritmasi bor edi. Shishadan “ sharob” 
quyilganda birinchi qadahda o‘zgarish boim asdan qizg‘ish tusdagi me­
tiloranj eritmasi o'zgarishsizqoladi, ikkinchi qadahda kislota ta ’sirida 
metiloranj sariq tusga kiradi, uchunchi qadahdagi xlorli ohak metiloranj 
eritmasim rangsizlantiradi (go‘yo unda su vbo‘lganidek). Qog‘ozgul ol- 
dindan yupqa qog‘ozdan tayyorlanib, fenolftalein eritmasiga botirilib, ke­
yin quntiladi Donishmand gulgaatirsepgich yordamida soda eritmasidan 
purkaydi Fenolftalein ishqor hosil qiladi. Gulni rangsizlantinsh uchun 
donishmand uni suyultirilgan kislota eritmasiga botinb oladi. Neytrallan- 
lsh reaksiyasi tufayli gul yana rangsizlanadi. Mis chaqalar suvga emas, 
balki simobmng suvda eriydigan tuzining to‘yingan eritmasiga solingan 
edi. Mis simobdan aktiv bo‘lgani uchun simob uningbirikmasidansiqib 
chiqariladi va chaqaning sirtiga o‘tirib qoladi. Simob kumushsimon yalti- 
roq metaldir.

Download 5,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   97




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish