Qishloq va suv xo’jaligi vazirligi

Nazorat savollari: 
1. Og’iz bo’shlig’i a’zolariga nimalar kiradi?
 
2. Tomoqni tekshirish? 
3. Qizilo’ngachni tekshirish? 
4. Kavshovchi hayvonlarda oshqozonni tekshirish? 
5. Ichaklarni tekshirish? 
 
11-Ma’ruza. OShQOZON VA IChAKLARNI TEKShIRISh
. 
 
Reja: 
1. 
Hayvonlarda oshqozon va ichaklarni, oshqozondan olingan 
moddalarni tekshirish. 
2. 
Olingan ma’lumotlarning diagnostik ahamiyati. 
 
Adabiyotlar: 
1, 2, 3, 6, 8, 9, 10.
 
 
Oshqozonni tekshirish – Ventriculuswaster 

---

91
Oshqozon – ovqat hazm qilish yo’lining kengaygan qismi bo’lib, qizio’ngach bilan o’nikki 
barmoqli ichak o’rtasida joylashadi va bu yerda oziqalarning to’planishi, dastlabki parchalanishi va 
qisman so’rilishi amalga oshadi. 
Bir tuyoqli hayvonlarda me’dani tekshirish
. Bir tuyoqli hayvonlarda me’da, qorin 
bo’shlig’ining oldingi qismida o’rtada ko’proq chap tomonda joylashgan. Me’da devori qorin 
bo’shlig’i devoriga bevosita tegmaydi. Shuning uchun palpasiya, auskultasiya va perkussiya bilan 
tekshirilmaydi.
Me’da chap tomon qorin bo’shlig’i o’rtasida 10-14 qovurg’alar ostida joylashgan. 
Oshqozonning oldingi qismi jigar va diafragmaga tegib turadi. Oshqozonning hajmi 7-15 l, katta 
otlarda 25 litrgacha bo’lishi mumkin.Tekshirganda osmotr usuli, zond yuborish usuli va 
rentgenografiya usullari qo’llaniladi. Umumiy osmotr o’tkazilib hayvonda gastrit belgilari bor-
yo’qligi aniqlanadi.
1. Ishtahaning buzilishi.
2. Loxastlik va uyqusirash.
3. Esnash.
4. Yuqorigi lablarni tez-tez ko’tarib turishi.
5. Tilda oqimtir, ko’kimtir pardalarning hosil bo’lishi.
6. Shilliq pardalarning sarg’ayishi.
Keyin me’da oblasti M
ы
shkin bo’yicha maxsus osmotr qilinadi. Agarda me’dada gaz 
to’plansa, ovqat moddalari bilan to’lib qolsa me’da oblastini osmotr qilinsa o’sha joy shishib 
turganligi kuzatiladi. Bu paytda hayvonda bezovtalanish va majburiy pozalarni (o’tirgan it holati, 
tebranish holati) qabul qilish holati kuzatiladi.
Bu paytda zond yuborish yo’li bilan kasalliklar diffirensiasiya qilinadi. Agarda me’daga zond 
yuborgandan so’ng shish yo’qolib hayvon tinchlansa bu metiorizm. Agarda shish yo’qolmasdan 
hayvonning holati o’zgarmasa me’da ovqat moddalari bilan to’lganligidan dalolat beradi.