Qish bo`lmasa-chi? matni

Uyga berilgan “Buyuk insonlar bizning yodimizda’’ va xalq ijodiyotidan namunalar she’r va maqollar yod olib kelish mavzusi so’raladi.
Xalq og’zaki ijodi xalqimizning ma’naviy mulkidir. Bunda xalqimizning orzu umidlari aks etuvchi qo’shiqlar, o’tmish voqealaridan hikoya qiluvchi ertaklar,ibratli masallar, xalq donoligini ifoda etuvchi maqollar va tez aytishlar kiradi.
Xalq og’zaki ijodi bizni odobli, axloqli, vatanparvar xalqparvar bo’lib voyaga yetishishimizda va zehnimiznio’tkirqilishda yordam beradi.
Alla
Alla bolam alla-yo,
Tog’ yuraklim alla-yo
Xolis tilaklim, alla-yo,
Alla, bolam alla-yo.
Qo’riqlovchi onang bor,
Allalovchi momong bor,
Shukur qilgin, bobong bor,
Alla bolam, alla-yo,
Sharofatli zamonda
Iqboli kulsin alla-yo.
Amir Temur 1336-yilning 9-aprelida Movarounnahrning ko’rkam shahri Shahrisabzning Xo’ja Ilg’or qishlog’ida tavallud topgan.
Amir Temur elim deb yurtim deb jonini fido qilgan,og’ir-vazmin ,mulohazali, buyuk shaxs bo’lgan.
Bobomiz Alisher Navoiyso’z mulkiningsultoni, buyuk olim,shoir bo’lganlar.Eng avvalo odobli bo’lganlar.Ko’p kitob o’qiganlar.Zehnlari o’tkirligidan minglab misra g’azallarni yod bilganlar. Kichikligida yozgan she’rlarigaustozlari ham qoyil qolganlar.
Oz-oz o’rganib dono bo’lur,
Qatra- qatra yeg’ilib, daryo bo’lur.
Tilga ixtiyorsiz –
Elga e’tiborsiz.
Odami ersang demagil odami,
Onikim, yoq xalq g’amidin g’ami.
Abu Ali ibn Sino buyuk hakim ( tabib) bo’lganlar. Ular yoshligidan ko’plab kitob mutalo qilganlar.Ibn Sino ko’p kasalliklarga davo topganlar.
Zahriddin Muhammad Bobur-shoh va shoir bo’lganlar. Uo’z yurti vavatani uchun jonini fido qilgan .Xalqni sevgan.
O’tilgan dars yuzasidan savol-javob o’tkaziladi
Dam olish daqiqasi: “Oppoq qor” qo’shig’i (O’quvchilar bilan aytiladi
Yangi mavzu:,,Qish bo’lmasa-chi? ( Yayra Sa’dullayeva)

• 
  Hozir qaysi fasl? ‘Qish” fasli Bosh harfi yoziladi.
  
• 
  Qish faslida qanday kiyinamiz? Issiq kiyimlarni kiyamiz. Bosh harfi yoziladi.
  
• 
  Agar issiq kiyinmasak nima bo’ladi? Shamollashimiz mumkin. Bosh harfi yoziladi.
  
• 
  Qanday so’z hosil bo’ldi? “Qish” so’zi
  

“ Qish bo’lmasa-chi? (Yayra Sa’dullayeva)

• 
  Bugun bizYayra Sa’dullayeva qalamiga mansub “Qish bo’lmasa-chi?’’ matni bilan tanishamiz. Matnni o’quvchilarga ifodali qilib o’qib beriladi .Mazmuni ularga tushuntirib beriladi.Qish uning tabiat o’zgarishlari haqida ham suhbat o’tkaziladi.Hikoya qahramonlari Sanobar va uning onasi Muruvvat opa suhbatlari topib o’qitiladi. Har bir faslning o’ziga xos foydali tomonlari bor ekanligi har fasl o’z o’rnida bo’lish zarurligio’quvchilarga tushuntirib beriladi.Qish bo’lmasa nimalar bo’lar ekan?
  
• 
  Qish qattiq bo’lmagani uchun yer vaqtida orom olmagani ushun,havo sovimagani sababli daraxtlar juda erta uyg’onar ekan.Haqiqiy bahor boshlanishi arafasida kuchaygan yer sovug’i mevali daraxt kurtaklarini uzib ketar ekan.Yer esa suvga yaxshi to’yinmaganligi yer namligi kelgusi yil hosili uchun yetarli emasligi paxta hosiliga ham putur yetkazar ekan.
  
• 
  Bizning boyligimiz paxta.Paxta erta bahordan chigit ekilib, yozi bilan unga o’g’it va ishlov beriladi. Vaqti- vaqti bilan sug’oriladi. Avgust oylarida uni chikanka qilinadi.Kuz fasli kelishi bilan sentabr oyining ikkinchi o’n kunligida paxta ochiladi va yeg’im- terim ishlari boshlanadi.
  
• 
  Meva va sabzavotlarning ham mo’l hosil berishi qishning o’z vaqtida bolishi bilan birgalikda bobodehqolarning ham mehnati beqiyosdir.