Qirqbo`g`im toifa o`simliklar (Equiesetophyta)

pakana
(karlik)
zamiyalar
ning barglari 5-6 sm uzunlikda bo`lsa, sagovnik
turkumi va
tserotozamiya
turkumlarining vakillarida 3 metrgacha,
entsefalyartos
turkumining ayrim vakillarida esa barglarining uzunligi 5-6 m gacha yetadi.
Ko`pchilik sagovniklarning sporofillari qubbalarda to`plangan. Megosporangiya
urg`ochi o`simlikning megosporofil deb ataluvchi generativ barglarining qo`ltig`ida
joylashgan. Sagovniklar ikki uyli o`simlikdir. Ularning changchi (erkaklik) va urug`chi
(urg`ochi) qubbalari boshqa-boshqa o`simliklarda taraqqiy etadi Strobillar (qubbalar)
sagovniklarda poyasining uchidagi barglari orasida shakllanadi.

---

Sagovniklarning ko`payish organlari poyalarining uchida joylashadi. Uni
Shimoliy Osiyoda (Janubiy Yaponiyada) o`suvchi, balandligi 3 metrgacha
yetadigan revlluta tsikasi misolida ko`rish mumkin. Ularning uzunligi 2 m
gacha yetadi. Sagovniklarning amaliy ahamiyati unchalik katta
emas.
Poyasining o`zaklaridan ozuqa kraxmali «caro» olinadi.
Ba’zi bir turlari
manzarali o`simliklar sifatida bog`larda o`stiriladi.
Sagovnik

---

Bennettitsimonlar ajdodi (Vennettitopsida) 
Bennettitsimonlar asosan perm davriga oid qazilma o`simliklardir. Bo`r
davrining oxirlarida, ya’ni 70 mln. yil ilgari ular batamom qirilib ketgan.
Bennettitlarning qoldiqlari O`zbekiston (Hisor tizmasi) dan ham topilgan. Ular tashqi
ko`rinishdan hozirgi sagovniklarga o`xshash bo`lgan.
Bennettitlarning poyasi yo`g`on bo`lib, tik o`sgan. Barglari ko`pchilik turlarida
murakkab patsimon, ayrimlarida esa oddiy va butun bo`lgan. Urug`lari kichik, ya’ni
sholi doni kattaligida bo`lgan. Bennettitsimonlarning urug`i ikki palladan iborat
bo`lib, urug` pallalarida zahira moddalari to`plangan. Bennettitsimonlar ko`pincha
ikkita: